محاسبه بزرگای گشتاوری زلزله بر اساس دو روش وارون سازی طیف جابجایی و روش اندروز (۱۹۸۶) در حوزه فرکانس

اندازه کل زلزله به بهترین صورت از طریق گشتاور لرزه ای یا وM تعیین می گردد که یک معیار جایگزین برای مقدار انرژی رها شده در چشمه زمین لرزه است. یکی از روش های محاسبه وM روش های طیفی است که معمولا بر اساس مدل چشمه برون (۱۹۷۱ ,۱۹۷۰ ,Brune) در حوزه فرکانس انجام می شود که در آن M از قسمت فرکانس پایین طیف جابجایی تخمین زده می شود.

در این تحقیق گشتاور لرزه ای و بزرگای گشتاوری زمین لرزه های ثبت شده توسط شبکه ملی شتابنگاری زلزله ایران به دو روش وارون سازی طیف جابجایی و روش اندروز (۱۹۸۹) در حوزه فرکانس محاسبه شده اند. همچنین فرکانس گوشه (.f) و مقدار فاکتور کیفیت مستقل از فرکانس (Quality factor, Q) نیز محاسبه شده اند.

برای محاسبه پارامترهای چشمه از دو پنجره زمانی موج S) S ) و کل نگاشت (W) استفاده شده است و نتایج بدست آمده ارائه شده است. گشتاور لرزه ای نهایی زلزله هایی که حداقل دارای سه نگاشت ثبت شده بودند، توسط دو روش میانگین گیری حسابی و هندسی از مقادیر بدست آمده در تمام ایستگاه ها محاسبه شده و نهایتا با استفاده از این مقادیر میانگین بزرگای نهایی زلزله تعیین شده و نتایج ارائه شده است.

بر اساس نتایج بدست آمده روش میانگین گیری هندسی بزرگاهایی با مقدار میانگین باقیمانده (Mean) نزدیکتر به صفر ارائه می دهد. همچنین نتایج نشان می دهد که روش اندروز نسبت به روش وارون سازی طیف جابجایی از لحاظ آماری جواب های بهتری با مقدار میانگین باقیمانده نزدیک به صفر و انحراف معیار (۶) کمتر ارائه می دهد.

همچنین نتایج نشان می دهد که جواب ها با استفاده از هر دو پنجره انتخابی تفاوت چندانی نمی کنند اما از بین دو پنجره انتخابی پنجره S نتایج با انحراف معیاری کمتر ارائه می کند. در نهایت، روش اندروز نتایجی نزدیک تر به مقادیر گزارش شده توسط مراکز معتبر بین المللی ارائه می کند و دارای کمترین مقادیر میانگین باقیمانده و انحراف معیار بر اساس پنجره موج S است.

 

Keywords:

بزرگای گشتاوری , پارامترهای چشمه زمین لرزه , جنبش نیرومند زمین , داده های شتابنگاری , مدل چشمه برون , وارون سازی طیف جابجایی , روش اندروز