تحلیل محتوای کتاب‌های درسی هدیه‌های آسمان دوره ابتدایی از نظر توجه به اخلاق زیست محیطی

هدف پژوهش حاضر، بررسی کتاب‌های درسی هدیه‌های آسمانی دوره ابتدایی از نظر توجه به مؤلفه‌های اخلاق زیست محیطی است. روش پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری شامل کتاب‌های هدیه‌های آسمان پایه دوم تا ششم بوده است که با توجه به ماهیت موضوع نمونه‌گیری انجام نشده و همه جامعه آماری بررسی شده است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته بوده که با قضاوت متخصصان ساخته شده است و داده‌های حاصل با استفاده از شاخص‌های توصیفی در فرایند تحلیلی «آنتروپی شانون» مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های این پژوهش نشان داد که در کتاب‌های هدیه‌های آسمان دوره ابتدایی، 209 مرتبه به مؤلفه‌های اخلاق زیست محیطی اشاره شده است. در این کتاب‌ها به ترتیب به مؤلفه‌های «درختکاری و حفاظت از فضای سبز» با ضریب اهمیت 162/0، «شناخت طبیعت به عنوان مخلوق الهی و استفاده صحیح از آن» با ضریب اهمیت153/0، «بهداشت و سلامت» با ضریب اهمیت 150/0، «جمع‌آوری بهداشتی و بازیافت زباله» با ضریب اهمیت 144/0، «آیات و روایات در زمینه محیط زیست» با ضریب اهمیت 124/0 و «احساس مسئولیت در برابر حیات وحش» با ضریب اهمیت 115/0 توجه بیشتری شده است و به مؤلفه‌های «پرهیز از آلوده نمودن محیط زیست» با ضریب اهمیت 069/، «صرفه‌جویی و پرهیز از اسراف» با ضریب اهمیت 047/0، «رعایت حقوق حیوانات» با ضریب اهمیت 036/0 توجه کمتری شده است و به مؤلفه «تنوع زیستی» هیچ اشاره‌‌ای نشده است.

Keywords:

environment , content analysis , Islamic education. , محیط زیست , تحلیل محتوا , تعلیم و تربیت اسلامی.