بررسی رابطه کیفیت خواب با راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و سیستم‌های مغزی ـ رفتاری در زنان باردار

مقدمه: کاهش کیفیت خواب یکی از شکایات شایع دوران بارداری است که با پیامدهای منفی برای سلامت روانی مادران باردار همراه است. از جمله عوامل مرتبط با کیفیت خواب، چگونگی به‌کارگیری راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و فعالیت سیستم‌های مغزی ـ رفتاری است. مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه کیفیت خواب با راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و سیستم‌های مغزی ـ رفتاری در زنان باردار انجام شده است. روش کار: این مطالعه توصیفی در سال ۱۳۹۴ روی ۳۰۲ زن باردار مراجعه‌کننده به مراکز بهداشت شهر کرمانشاه و با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انجام شد. آزمودنی‌ها به روش خودسنجی پرسش‌نامه کیفیت خواب پیترزبوگ (PSQI)، پرسش‌نامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان گرانفسکی و مقیاس (BAS/BIS) کارور و وایت را تکمیل کردند. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون هم‌زمان و نرم‌افزار آماری SPSS نسخه ۲۲ تجزیه‌وتحلیل شد. میزان P کمتر از ۰/۰۵ در نظر گرفته شد.   یافته‌ها: بین کیفیت خواب و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و سیستم بازداری رفتاری رابطه معنی‌داری وجود داشت؛ به‌گونه‌ای که استفاده از راهبردهای منفی و غیرانطباقی تنظیم هیجان و فعالیت زیاد سیستم بازداری رفتار، باعث کاهش کیفیت خواب در زنان باردار شد (۰/۰۵>P). نتیجه‌گیری: استفاده از برخی راهبردهای منفی و غیرانطباقی تنظیم شناختی هیجان؛ مانند نشخوار فکری و فاجعه‌پنداری و همچنین فعالیت زیاد سیستم بازداری رفتاری که موجب فراخوانی حالت عاطفی اضطراب و تجربه هیجان‌های منفی می‌شود، می‌تواند کیفیت خواب را در زنان باردار کاهش دهد.

Keywords:

Pregnancy , Cognitive emotion regulation strategies , Brain-Behavioral systems , Sleep quality , بارداری , راهبردهای تنظیم شناختی هیجان , سیستم‌های مغزی ـ رفتاری , کیفیت خواب