اثربخشی آموزش خود مراقبتی بر ادراک استرس شغلی و ادراک خود کارآمدی افراد شاغل دیابتی نوع دو

مقدمه و هدف: بـا توجـه به وجــود مشــکلات فــراوان در ابعــاد جســمی و روانــی بیمــاران مبتـلا بـه دیابـت و نرخ بالای افراد دیابتیک در ایران و حضور بخش عمده‌ای از آنان در محیط‌های شغلی که مستعد استرس هستند و به دلایل متعددی ادراک خودکارآمدی پایینی دارند، لذا، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش خود مراقبتی بر ادراک استرس شغلی و ادراک خود کارآمدی افراد شاغل دیابتی نوع دو انجام گرفت. مواد و روشها: این پژوهش بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از لحاظ روش از نوع شبه آزمایشی و طرح تحقیق به روش پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل، همراه با پیگیری 3  ماهه است. جامعه آماری این پژوهش شامل شاغلین دیابتی نوع دو در مرکز انجمن دیابت ایران و گابریک و برخی از کلینیک‌های مستقر در شهر تهران بود که  با تعداد 100 نفر از شاغلین دیابتی نوع دو جهت شرکت در فرایند پژوهش تماس گرفته شد و از این بین 34 نفر آمادگی خود را جهت شرکت در برنامه آموزشی اعلام نمودند که به صورت تصادفی در دو گروه  17 نفره آزمایش و کنترل گمارده شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه های ادراک استرس شغلی، خودکارآمدی ادراک شده و بسته آموزشی خود مراقبتی بوده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد. یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس چند متغیری بررسی اثربخشی خود مراقبتی بر کاهش ادراک استرش شغلی و بهبود ادراک خود کارآمدی افراد شاغل دیابتی نوع دو در مرحله پس آزمون و پیگیری نشان داد که رابطه پیش آزمون با پس آزمون و پیگیری در متغیر های ادراک خودکارآمدی و ادراک استرس شغلی معنی دار است (01/0>p) و نشان داد که آموزش‌های خود مراقبتی منجر به بهبود ادراک خودکارآمدی و کاهش ادراک استرس شغلی شاغلین دیابتی نوع دو می‌گردد. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته های پژوهش، ضرورت آموزش بسته خود مراقبتی برای کاهش ادراک استرس شغلی و بهبود ادراک خود کارآمدی افراد شاغل دیابتی نوع دو به دست اندکاران نظام سلامت کشور، مدیران سازمان ها و تمامی کارکنان پیشنهاد می گردد.

Keywords:

Self-care training , perceived job stress , perceived self-efficacy , type II diabetic , آموزش خود مراقبتی , ادراک استرس شغلی , ادراک خودکارآمدی , دیابت نوع دو