رهیافت‌های مقابله با کاهش کیفیت گل‌های شاخه بریده بر اثر پیری

با وجود اینکه گل‌های شاخه بریده ارزش اقتصادی زیادی دارند، دارای قابلیت فسادپذیری بالایی هستند و معمولا عمر بسیار کوتاهی دارند. از این رو هر گونه تلاش برای طولانی کردن ماندگاری آنها با کنترل پیری با استفاده از دست‌ورزی‌های ژنتیکی و یا اعمال تیمارهای شیمیایی، می‌تواند در کاهش ضایعات پس از برداشت آنها موثر باشد. در طی فرایند پیری، میزان فتوسنتز کاهش و میزان تنفس افزایش می‌یابد. همچنین فعالیت آنزیم‌های هیدرولیزکننده نظیر پروتئازها افزایش می‌یابد. تخریب درشت مولکول‌های زیستی نظیر پروتئین‌ها، نوکلئیک اسیدها و لیپیدها نیز در طی فرایند پیری اتفاق می‌افتد. در بین تمامی عوامل تاثیرگذار بر فرایند پیری، تنظیم کننده‌های رشد گیاهی و عوامل محیطی نقش مهمی را ایفا می‌کنند. اتیلن به عنوان هورمون پیری در گیاهان شناخته شده است، درحالی که سیتوکنین‌ها فرایند پیری را در بسیاری از گونه‌های گیاهی به تعویق می‌اندازند. کاربرد بازدارنده‌های بیوسنتز اتیلن مانند آمینو اوکسی استیک اسید و یا بازدارنده‌های فعالیت آن مانند تیوسولفات نقره و 1-متیل سیکلو پروپن طول عمر پس از برداشت گیاهان حساس به اتیلن را افزایش می‌دهد. خاموش نمودن ژن‌های مسیر بیوسنتز اتیلن از طریق روش‌های مهندسی ژنتیک نیز می‌تواند باعث افزایش ماندگاری گل‌های شاخه بریده شود. عوامل محیطی مختلفی نظیر دما، نور و رطوبت نسبی بر فرایند پیری تاثیرگذار می‌باشند که در این بین، دما مهم‌ترین عامل محسوب می‌شود. در دمای پایین فعالیت‌های متابولیکی، شدت تنفس، مصرف کربوهیدرات‌ها و سایر مواد ذخیره‌ای در بافت گیاه کاهش می‌یابد. گل‌ها اتیلن کمتری تولید کرده و حساسیت به حضور اتیلن در اتمسفر محیط کاهش می‌یابد. همچنین از دست دادن آب بافت، رشد و گسترش میکرواورگانیسم‌ها با سرعت کمتری اتفاق می‌افتد. لذا توصیه می‌شود انبارداری و حمل و نقل محصولات زینتی در حداقل دمای ممکن صورت گیرد.

Keywords:

Ethylene , Respiration , Temperature , Cut Flowers , Genetic Engineering , اتیلن , تنفس , دما , گل شاخه بریده , مهندسی ژنتیک