مطالعة موردی زبان‌پریشی دوزبانة کردی-فارسی (با تأکید بر مقایسة کاربرد کلمات دستوری و واژگانی)

زبان‌پریشی دوزبانه، به عنوان یکی از مباحث چالش­برانگیز در روان‌شناسی زبان، در کشور ما چندان مورد توجه واقع نشده است. تحقیقات زبان‌پریشی انجام‌شده در ایران عمدتاً تک‌زبانه و بر زبان فارسی متمرکز بوده‌اند. بر این اساس، پژوهش حاضر در پی آن است تا نشانگان زبان‌پریشی والگوهای بهبود زبانی را در یک گویشور زبان­پریش دوزبانة کرد-فارس مورد بررسی قرار دهد. هدف این پژوهش تحلیل و مقایسة استفاده از کلمات واژگانی و کلمات دستوری در کلام خودانگیختة این بیمار زبان­‌پریش است که در جریان مکالمه­ای جمع‌آوری شده است که موضوعات و سوالات آن برگرفته از بخش صحبت‌کردن آزمون معیارشدة BAT پارادی (1987) است. یافته‌های این مطالعة موردی، به عنوان نمونه­ای از زبان‌پریشی بروکا، نمایانگر آن است که الگوی بهبود نهایی در بیمار مورد بررسی الگویی غیرموازی است، که در آن زبان دوم (فارسی) در مجموع بهتر از زبان اول (کردی) بهبود یافته است. در هر دو زبان استفاده از کلمات واژگانی بیش‌تر از کلمات دستوری است و در زبان اول کاربرد کلمات دستوری در مقایسه با زبان دوم بیش‌تر می‌باشد. این در حالی است ‌که در خصوص کلمات واژگانی عکس این مطلب صادق است. شیوه‌های متفاوت یادگیری و به‌کارگیری دو زبان و تفاوت‌های ساختاری دو زبان کردی و فارسی به عنوان عوامل مؤثر در تفاوت الگوی بهبود در نظر گرفته شده است که ‌می‌تواند علاوه بر ذهنیت‌بخشیدن به مطالعات آتیزبان‌شناختی و روان‌شناختی زبان، به بازنگری در شیوه‌های آموزش زبان دوم و توجه بیش‌تر به آموزش زبان‌های بومی منجر ‌شود.

Keywords:

زبان‌پریشی دوزبانه , زبان‌پریش بروکا , فارسی-کردی , کلمات واژگانی , کلمات دستوری