تجاوز زناشویی؛ مفهوم شناسی ، مبانی ، مصادیق و رویکردهای جرم شناسی و قانونی

تجاوز زناشویی به هر فعالیت جنسی که توسط یک فرد ازدواج کرده یا ازدواج نکرده که با دیگری رابطه همزیستی دارد، و بدون رضایت فرد دیگر انجام گیرد، اطلاق می گردد و شامل نوازش کردن، رابطه جنسی دهانی، مقعدی، آمیزش یا سایر فعالیت های ناخواسته یا اجباری می باشد. موضوع تجاوز زناشویی اولین بار در سال ۱۹۷۵، پس از شکایت خانم »گرتا رایداوت« از همسرش، به خاطر عملی که آن را تجاوز در بستر زناشویی می نامید، مطرح شد. پیش از آن مسیحیان، طبق تعالیم سنت پل پذیرفته بودند که زن باید خود را به شوهرش عرضه کند و در برابر تقاضای جنسی او مقاومتی نشان ندهد و آموزه لرد ماتیوهال (قرن (۱۷ را باور داشتند که »شوهر نمیتواند به خاطر وادار کردن همسر قانونی خود به برقراری رابطه جنسی مقصر شناخته شود زیرا زن و مرد با عقد رسمی زناشویی بر این امر یعنی مقاربت جنسی توافق کردهاند.« همان سال ایالت داکوتای جنوبی در آمریکا اولین قانون علیه تجاوز زناشویی را تصویب کرد و تا سال ۱۹۹۳ تمام ۵۰ ایالت به طور رسمی آن را مصوب کردند. در دسامبر ۱۹۹۳ کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد در بیانیه ای خشونت علیه زنان را منع کرد و تجاوز زناشویی را جزو خشونت به حقوق بشر به حساب آورد. در ۱۹۹۷ یونیسف گزارش داد که ۱۷ کشور تجاوز زناشویی را جرم شناخته اند. در سال ۲۰۰۳، UINIFM اعلام کرد که ۵۰ کشور جرم بودن این عمل را پذیرفته اند. سرانجام در سال ۲۰۰۶ دبیر کل سازمان ملل متحد خبر داد که تجاوز زناشویی در ۱۰۴ کشور جهان تحت پیگرد قانونی قرار میگیرد. در ایران اما هنوز تجاوز زناشویی نه به عنوان یک جرم شناخته می شود و نه قانون جامعی برای آن وجود دارد. به نظر می رسد در برخی از موارد که تجاوز مرد به همسر خود در بستر زناشویی موجب ایجاد آسیب های جسمی و فیزیکی شدید در ناحیه تناسلی باشد ، زن بتواند پیگیری قضایی در دادگاه های کیفری نماید . اما نه به عنوان جرمی مستقل ، بلکه در غالب ضرب و شتم و با نظر پزشکی قانونی که مشمول قوانین دیگر می شود. نوشتار حاضر با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی در صدد شناخت مفاهیم و ابعاد حقوقی تجاوز زناشویی به عنوان جرمی مستقل است.

Keywords:

تجاوز زناشویی , خشونت جنسی , تجاوز جنسی.