نقش سوگیری تازه‌گرایی در تشکیل الگوی تداوم؛ شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران

هدف: مطالعات نشان داده وجود روندهای قیمتی نظیر تداوم در بازار سرمایه، فرصت کسب بازده غیرعادی ایجاد می‌کند. ازجمله دلایل ایجاد تداوم، فروواکنشی سرمایه‌گذاران به قیمت‌های مرجع عنوان شده است که ناشی از سوگیری‌های رفتاری است. در این پژوهش نقش سوگیری تازه‌گرایی در تشکیل الگوی تداوم بررسی می‌شود. روش: پژوهش از نوع مطالعات پس‌رویدادی است که با استفاده از روش مطالعه پرتفوی و با داده‌های به‌دست آمده از 108 شرکت بورس اوراق بهادار تهران طی دوره 10 ساله از ابتدای 1386 تا انتهای 1395 و انتخاب سه قیمت مرجع حداکثر قیمت 13، 26 و 52 هفته، انجام می‌شود. همچنین، آزمون‌های قوت برمبنای مدل سه‌عاملی فاما-فرنچ و مدل فاما-مک‌بث با حضور متغیرهای کنترل اعمال می‌شود.  یافته‌ها: استراتژی‌های تداوم مبتنی بر قیمت‌های مرجع 13، 26 و 52 هفته در پرتفوی‌های 20 درصد سهام برنده-بازنده به‌ترتیب برابر با 0، 8.2 و 8.1 درصد است که دو مورد اخیر دارای معناداری آماری است. با دوره‌های انتظار 3 و 6 ماهه، استراتژی مبتنی بر حداکثر قیمت 26 هفته در بیشتر سطوح پرتفوی معنادار است و این بازده با تعدیل عوامل ریسک نیز برقرار است. با آزمون‌های قوت، نتایج حاصل مورد ارزیابی قرار گرفت و شواهد حاصل حاکی از معناداری یافته‌ها در حضور متغیرهای کنترل است. نتیجه­گیری: استراتژی تداوم مبتنی بر حداکثر قیمت 26 هفته ناشی از سوگیری تازه‌گرایی (که با نسبت تازه‌گرایی تعریف می‌شود)، عملکرد بالاتری در مقایسه با استراتژی‌های مبتنی بر سایر قیمت‌های مرجع دارد که می‌تواند با پدیده به‌روزرسانی نقاط مرجع قابل توضیح باشد. همچنین این عملکرد با افزایش دوره انتظار بهبود می‌یابد. دانش‌افزایی: در این پژوهش نقش سوگیری تازه‌گرایی و اثر انتظار با سه قیمت مرجع بررسی می‌شود و حداکثر قیمت 26 به‌عنوان یک قیمت مرجع قابل‌تامل مطرح می‌گردد که می‌تواند در کنار سایر قیمت‌های مرجع مطرح در تئوری (نظیر حداکثر قیمت 52 هفته) برای تعریف استراتژی تداوم مورد استفاده قرار گیرد.  

Keywords:

تازه‌گرایی , تداوم , فروواکنشی , قیمت مرجع