ارزیابی شاخص های پایداری اجتماعی در شهرهای استان آذربایجان غربی

در میان ابعاد توسعة پایداری، بُعد اجتماعی یکی از ابعاد اصلی شناخته می‏شود که بیشتر با ابعاد کیفیت زندگی همگام است و بر مفاهیمی همچون آینده‏نگری، عدالت‏محوری، مشارکت، و توانمندسازی تأکید دارد. هدف اصلی از پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی شاخص‏های پایداری اجتماعی در شهرهای استان آذربایجان‏غربی است. بدین منظور، از مدل‏های تصمیم‏گیری چندشاخصة ویکور و شیوه‏های تحلیلی مربوطه برای رتبه‏بندی و سطح‏بندی شهرهای استان با توجه به شاخص‏های پایداری اجتماعی استفاده شده است. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‏های توصیفی- تحلیلی است و جامعة آماری مورد بررسی در این پژوهش 42 شهر استان آذربایجان‏غربی است که 13 شهر از این شهرها به‏عنوان نمونه مطالعه و بررسی شده است. برپایة یافته‏های پژوهش، شاخص‏های «پایداری اجتماعی» در چارچوب مدل ویکور نشان می‏دهد که کلان‏شهر ارومیه بالاترین و مطلوب‏ترین شرایط را از نظر پایداری اجتماعی داراست و شهر بوکان نامطلوب‏ترین شرایط را از نظر این شاخص‏ها داراست. 45درصد از شهرهای مورد مطالعه به لحاظ شاخص‏های مورد بررسی دارای وضعیت ناپایداری بالقوه یا ناپایدار است. همچنین، 32درصد از شهرهای مورد مطالعه دارای وضعیت متوسط به لحاظ شاخص‏های پایداری اجتماعی است.ضریب پراکندگی و میزان نابرابری شهرهای مورد مطالعه به لحاظ شاخص‏های اجتماعی پایداری حدود 40/0 است که نشان‏دهندة عدم تعادل نسبتاً متوسط نماگرهای شاخص‏های مورد مطالعه در شهرهای استان آذربایجان غربی است.یافته‏ها نشان می‏دهد همبستگی معنی‏داری بین تابع مزیت توسعة پایدار اجتماعی و شمار جمعیتی شهرهای استان وجود دارد.

Keywords:

ارزیابی , پایداری اجتماعی , تصمیم‏ گیری چندشاخصه , مدل ویکور , آذربایجان‏ غربی