مطالعة تطبیقی تصاویر تخیّلی فیلم نامة پستچی و نمایش نامة ویتسک براساس نظریّة تخیّل شناسانة ژیلبر دوران

امروزه مطالعات تطبیقی در حوزة اقتباسی از اهمّیّت زیادی برخوردارند و اقتباس از ادبیّات داستانی بستر مناسبی برای رشد هنر به ­ویژه هنر سینما ایجاد کرده و تعامل سینما و ادبیّات باعث پرمخاطب شدن اثر اقتباسی شده است. در این پژوهش با در نظر گرفتن تعامل ادبیّات و سینما به مطالعة اقتباس ادبی فیلم­نامة پستچی، نوشتة داریوش مهرجویی از نمایش­نامة آلمانی ویتسک، اثر کارل گئورک بوخنر، پرداخته و با روش توصیفی – تحلیلی براساس نظریّة ژیلبر دوران تصاویر تخیّلی آن­ ها را بررسی کرده­ ایم تا با دسته ­بندی تصاویر در دو منظومة روزانه و شبانة تخیّل، تحوّلات تصاویر اثر اقتباسی را نسبت به اثر مبدأ و نقش جامعه را به عنوان عامل تأثیرگذار بر این تغییرات بیان کنیم. با تفسیر تصاویر دو اثر به این نتیجه رسیده ­ایم که با وجود تلاش ­های مهرجویی در بومی­سازی اثر و هدف وی در آفرینش تصاویری مطابق با فرهنگ ایرانی، ساختار نظام تخیّلی تصاویر فیلم­نامه به نمایش­نامه نزدیک است و مهرجویی با ایجاد تحوّل در تصاویر، موفّق به خلق فضای جدید شده است. او توانسته است با تصاویر منظومة شبانه بر ترس­های خویش غلبه ­­کند و با تقابل نمادهای مثبت و منفی منظومة روزانه فضایی آرام و معتدل بیافریند، امّا تصاویری که بوخنر در نمایش­ نامة ویتسک آفریده، بار منفی­تری دارند و بیشتر به صورت نمادهای منظومة روزانة تخیّل تصویر می­شوند.

Keywords:

اقتباس , فیلمنامه پستچی , نمایشنامه ویتسک , ژیلبر دوران