تحلیل مؤلفه‌های جامعه‌پذیری سیاسی در کتاب‌های درسی دوره متوسطه (مورد پژوهی کتاب‌های جدید جامعه‌شناسی در رشته علوم انسانی)

هدف پژوهش حاضر بررسی رویکرد کتاب­های درسی مدارس نسبت به مقوله جامعه‌­پذیری سیاسی است. به همین منظور کتاب­های درسی دوره­‌ی دوم متوسطه علوم انسانی به عنوان جامعه آماری و کتاب­های جامعه‌­شناسی ۱ و۲، بر اساس روش نمونه‌­گیری مبتنی برهدف، به عنوان نمونه آماری برگزیده شد. برای سنجش مولفه‌­ها از روش ویلیام اسکات استفاده شد که بر پایه آن ضریب توافق ۹۴/۳ بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات ازآمار توصیفی و استنباطی و از نرم افزار اس‌پی‌اس‌اس استفاده گردید. در چارچوب این پژوهش، جامعه‌­پذیری سیاسی از منظر آموزش مقوله­‌های جمهوریت، تساهل و مدارا، مشروعیت سیاسی، هویت سیاسی، پداگوژی انتقادی، عدالت اجتماعی، ارزش های سیاسی انقلاب اسلامی، اقتصاد و حکمرانی خوب مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها حاکی از آن است که در کتاب­های مورد مطالعه رویکرد غالب ترویج مولفه‌­های سیاسی و ایدئولوژک انقلاب اسلامی است که در فرایند آن مولفه‌های جمهوریت و حکمرانی خوب مورد کم ­توجهی قرار گرفته است. مولفه­‌های هویت سیاسی دینی و ارزش­های سیاسی انقلاب اسلامی مهم­ترین مقولات مربوط به جامعه‌­پذیری سیاسی در این کتاب­ها می­باشند که از طریق غیریت‌سازی یا معرفی و نقد ایدئولویک هویت­‌های سیاسی غربی مورد توجه قرار گرفته‌­اند. همچنین ارزش­های سیاسی انقلاب اسلامی بیشتر از ارزش­های اجتماعی و اقتصادی آن مورد تأکید است.

Keywords:

آموزش وپرورش , جامعه‌پذیری سیاسی , کتاب‌های درسی علوم اجتماعی , دوره‌ی متوسطه , تحلیل محتوا