نقش تعلق مکانی بر تاب‌آوری اجتماعی ناشی از جابجایی سکونتگاه (مطالعه موردی: روستای داهوییه، زلزله 1383 زرند)

Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 260

This Paper With 14 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

این Paper در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHRE-37-161_001

تاریخ نمایه سازی: 1 اسفند 1399

Abstract:

استراتژی جابه‌جایی جوامع روستایی آسیب‌دیده از زلزله با هدف کاهش آسیب‌پذیری در سوانح آتی، به‌دلیل وابستگی این پدیده به مکان، عدم توجه به ساختارهای موجود و تنزل کیفیت رابطه انسان-محیط همواره سبب اختلال در حس تعلق به مکان با پیامد مهم کاهش سطح تاب‌آوری اجتماعی خواهد شد. با توجه به اهمیت حفظ و ایجاد تاب‌آوری اجتماعی در برنامه‌های بازسازی، مطالعه حاضر نقش جا‌به‌جایی و تعلق به مکان در جامعه روستایی داهوییه پس از زلزله 1383 زرند و تأثیر آن بر تاب‌آوری جامعه را مورد بررسی قرار ‌می‌دهد. این پژوهش با رویکرد کیفی و کمی می‌باشد که با روش آماری پارامتریک و تکمیل پرسشنامه با 32 سنجه،  سه شاخص اصلی حس تعلق به مکان به‌عنوان متغیر مستقل و همچنین با  18سنجه، دو شاخص اصلی تاب‌آوری اجتماعی به‌عنوان متغیر وابسته، توسط جامعه جابه‌جا شده پس از زلزله و جامعه ساکن در شهرک( که پیش از زلزله به‌صورت اختیاری جابه‌جا شده‌اند) مورد سنجش قرار گرفته است. فرضیه‌های تحقیق نیز با استفاده از روش‌های تحلیل آماری، آزموده شدند. سپس با انجام مشاهدات میدانی و نیز مصاحبه نیمه‌ساختارمند با مسئولین وقت بازسازی، مطلعین و دهیاری روستا و همچنین براساس شاخص‌های مؤثر در نتایج کمی حاصله، فرضیه‌ها به روش کیفی توصیف و تبیین گردیدند. اینک با گذشت 12 سال از زلزله، تمایل بالای روستاییان به‌اجبار جابه‌جاشده در بازگشت به روستای قبلی نشان از عدم تعلق به مکان فعلی‌ دارد که از مقولاتی همچون از بین رفتن مکان‌ اجتماع روستا، خدشه در روابط اجتماعی و همسایگی‌ها، جدایی از عناصر محیطی دارای ارزش و دلبستگی خاطر مانند امامزاده، قبرستان، قنات و چشمه، منظر طبیعی ضعیف روستای فعلی در مقابل ظرفیت‌های غنی منظر طبیعی داهوییه قدیم و نیز تعارض شرایط کالبد و مسکن با ویژگی‌های اقلیمی، اجتماعی و فعالیت‌ خانوار حادث شده است. به‌دنبال آن کاهش سطح تاب‌آوری آن‌ها نسبت به روستاییانی که در کنار جریان پیوسته زندگی در گزینش و ایجاد ساختارهای اجتماعی و کالبدی، آزادی انتخاب داشته‌اند، آشکار شد. مشارکت دو جامعه مذکور در مسائل و مناسبات مشترک اجتماعی روستا منجر به تقویت دلبستگی اجتماعی خواهد شد و این رویکرد در کنار بهبود منظر طبیعی، در ایجاد و تقویت تعلق به مکان و تا‌ب‌آوری اجتماعی مؤثر واقع می‌شود.  

Authors

محسن سرتیپی پور

Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Tehran-Iran.

سعیده اسدی

Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Tehran-Iran.

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • Adams, Helen. Alaniz, Ryan. Bronen, Robin Mcnamara, Karen.( 2015), Maintaining ...
  • Colburn, Lisa, Seara, Tarsila, (2011), Resilience, Vulnerability, Adaptive Capacity, and ...
  • Curtin, Lisa. Cohn, Tracy.(2015), Overview of Rural Communities: Context, Challenges ...
  • Davis. Ian, O.Izadkhah. Yasamin, (2006),Building Resilient Urban Communities, Y.O. Special ...
  • DFID (Department for International Development),(2008), Transitional Settlement and Reconstruction after ...
  • Dikmen, Nese. (2006), Relocation or Rebuilding in the Same ...
  • Housing Projects, IF Research Group, University of Montreal. ...
  • Hashemnezhad, Hashem, Heidari, Ali Akbar, Mohammad Hoseini, Parisa,(2013), “Sense of ...
  • (A Comparative Study),International Journal of Architecture and Urban Development Vol. ...
  • Institute of British Columbia, Office of Applied Research, (2012), Rural ...
  • J. Boon, Helen. Cottrell, Alison. King, David. (2016), Disasters and ...
  • Kapucu.Naim, V. Hawkins. Christopher, I. Rivera. Fernando, (2013), Disaster Preparedness ...
  • L. Debertin. David, J. Goetz. Stephan, (2013), Social Capital Formation ...
  • O. Prewitt Diaz, Joseph, (2013),Recovery: Re-Establishing Place and Community Resilience, ...
  • Schouten, Marleen, Van Der Heide. Martijn, Heijman. Wim, (2009), Resilience ...
  • پرتوی، پروین. (1394)، پدیدار شناسی مکان، انتشارات فرهنگستان هنر. ...
  • سرتیپی‌پور، محسن؛ هاشمیان، عاطفه سادات؛ حسینی، مرضیه.(1394)، تبیین الزامات بازسازی ...
  • سیاوشپور، بهرام؛ شادلو جهرمی، مجتبی؛ مولایی رامشه، زهره.(1393)، ابعاد تشکیل‌دهنده ...
  • شاهچراغی، آزاده؛ بندرآباد، علیرضا.(1394)، محاط در محیط، کاربرد روانشناسی محیطی ...
  • فلاحی، علیرضا؛ اصلانی، فرشته. (1394)، بازسازی محله بازار پس از ...
  • مرتضوی، حسین.(1385)، کوچی برای همیشه (بررسی و جابه‌جایی روستا)، نشریه ...
  • لک، آزاده؛ غلامپور، اشکان.(1394)، درک معنای حس مکان در بازسازی ...
  • لک، آزاده.(1394)، تجربه بازآفرینی حس دلبستگی به مکان در محلات ...
  • نمایش کامل مراجع