بررسی مقایسه‌ای رابطه تولید زعفـران، تعاون و یاریـگری در روستـاهای خراسان جنوبی

زعفران یکی از مهمترین رستنی­های ایران است که به دلیل کار دسته جمعی و ابعاد مشارکتی آن نقشی مهمی در افزایش تعاون و یاریگری داشته است، بر این اساس هدف این مقاله بررسی رابطه میان تولید زعفران و ایجاد و استمرار تعاونی­های سنتی در روستاهای خراسان جنوبی است. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری 82000 بهره­بردار کشاورز خراسان جنوبی در سال 1398 بوده است. با استفاده از فرمول کوکران نمونه مورد مطالعه550 نفر کشاورز (زعفران کار و غیر زعفران کار) تعیین گردید. روش نمونه­گیری از نوع نمونه­گیری خوشه ای چند مرحله ای است. ابزار گردآوری داده‌­ها پرسشنامه‌­های محقق ساخته­است که اعتبار آن به وسیله تعدادی از اعضای هیئت علمی دانشگاه سنجیده شده است. پایایی ابزار جمع­آوری اطلاعات از طریق آلفای کرنباخ مورد سنجش قرار گرفت که مقدار آلفای محاسبه شده برابر با 82/0 حاصل شد. یافته­ها نشان داد که ارتباط تعاون با تولید زعفران با مقدار t به­دست آمده 32/17 تا (001/0) معنادار است. به عبارت دیگر، تولید زعفران نقش مهمی در حفظ و استمرار تعاونی های سنتی در روستاهای زعفران کار دارد. همچنین تفاوت بین روستاهای زعفران کار و غیر زعفران کار در پنج مؤلفه تعاون (امور غیر کشاورزی، در کاشت، داشت و برداشت محصول و تعاون در تأسیس شرکت­های تعاونی) تا سطح (001/0) معنادار بود. با توجه به نتایج به­دست آمده پیشنهاد می­گردد که سازمان­ها و نهادهای متولی تولید محصولات زراعی افزایش تولید زعفران را در سرلوحه برنامه های خود قرار دهند.

Keywords:

تولید زعفران , تعاون , روستاهای زعفران‌کار , روستاهای غیر زعفران‌کار