عوامل دموگرافیک و روانشناختی مرتبط با انجام ماموگرافی در بین شاغلین زن حرفه های پزشکی در غرب ایران: نقش ارزیابی تهدید و مقابله

سابقه و هدف: سرطان پستان شایعترین علت مرگ و ‌میر مرتبط با سرطان در بین زنان ایرانی است. با انجام غربالگری ماموگرافی و تشخیص زودرس این سرطان، می‌توان پیشرفت زیادی در روند درمان ایجاد کرد. لذا، مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل دموگرافیک و روانشناختی مرتبط با انجام ماموگرافی در زنان شاغل در غرب ایران انجام شد. مواد و روش‌‌ها: در این مطالعه مقطعی تعداد 164 نفر از شاغلین زن حرفه های پزشکی همدان بالای 40 سال، به روش طبقه ای تصادفی در سال 1397 وارد مطالعه شدند. اطلاعات افراد با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته شامل مشخصات دموگرافیک و سازه های تئوری انگیزش محفاظت جمع آوری شد. داده ها پس از گردآوری با استفاده از آنالیز توصیفی و آزمون های رگرسیون لجستیک و خطی به وسیله نسخه 23 نرم افزار SPSS آنالیز گردید. یافته‌ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه 4/39±46/68 سال بود. 6/1 درصد افراد به صورت مرتب ماموگرافی انجام می دادند. آنالیز رگرسیون نشان داد که ارزیابی تهدید در مقابل ارزیابی مقابله نقش مهمتری در قصد انجام ماموگرافی داشته است. قصد رفتاری مهمترین سازه‌های پیشگویی کننده انجام رفتار ماموگرافی بود (0/17=R2). همچنین بین انجام ماموگرافی و متغیرهای دموگرافیک از جمله سابقه بیماری در فرد (0/001=P)، سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پستان (0/001=P) و منوپوز بودن (0/001=P) ارتباط معناداری مشاهده شد. نتیجه‌گیری: تئوری انگیزش محافظت چارچوب موثر برای انجام مداخلات آموزشی جهت پیشگیری از سرطان پستان است و با توجه به اینکه ارزیابی تهدید و قصد مهمترین سازه‌های تاثیرگذار تئوری انگیزش محافظت بر انجام ماموگرافی می باشند، ضروری است که برنامه های آموزشی با هدف افزایش تهدید درک شده و قصد رفتاری تدوین گردد.

Keywords:

Mammography , Women , Breast Neoplasms , Protection Motivation Theory , ماموگرافی , زنان شاغل , سرطان پستان , تئوری انگیزش محافظت