بررسی تجارب کشورها در زمینه معافیت های مالیاتی (۱ . درباره معافیت مالیات بر درآمد فعالیت های هنری)

کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی که یکی از راهبردهای ایجاد توسعه و رشد اقتصادی پایدار محسوب می شود، مستلزم انجام برخی اصلاحات در ساختار غیرکارآمد نظام مالیاتی
کنونی است. وجود پایه های مالیاتی محدود و فهرست بلندبالای معافیت های مالیاتی در کشور ضمن اینکه عدالت مالیاتی را خدشه دار می کند باعث شده است در عمل نظام مالیاتی کشور یکی از کارکردهای اصلی خود یعنی بازتوزیع درآمد را به درستی انجام ندهد. در ایران معافیت های مالیاتی زیادی وجود دارد که ازجمله آنها می توان به درآمدهای فعالان اقتصادی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی، سود سپرده های بانکی، صادرات برخی از مواد خام، فعالیت های انتشاراتی و مطبوعاتی، مدارس غیرانتفاعی و فعالیت های فرهنگی و هنری اشاره کرد. ویژگی مشترک قریب به اتفاق معافیت های اعطایی در قانون مالیات ها در ایران این است که عموما غیرهدفمند، غیرمشروط و دائمی هستند.  درحالیکه معافیت مالیاتی لازم است در چارچوب مبانی نظری و تجربی تصویب و اجرایی شود. بررسی تجارب کشورهای مختلف در زمینه معافیت های مالیاتی که در بیشتر موارد
بادقت و وسواس زیاد طراحی می شود، می تواند در اعمال معافیت های هدفمند و بالتبع پرهیز از معافیت های غیرهدفمند راهگشا باشد. در این گزارش ضمن بیان چرایی اعمال معافیت بر درآمد در نظام های مالیاتی، به بررسی تجربه سایر کشورها در اعطای معافیت به فعالیت های هنری پرداخته شده است. بررسی دلایل نظری وضع معافیت مالیاتی در سایر کشورها در کنار واکاوی تجربه سایر کشورها در حوزه اعطای معافیت به فعالیت های هنری نشان می دهد معافیت های قانونی اعطا شده به فعالیت های هنری در کشور با منطق اعطای معافیت های مالیاتی سازگار نبوده و سه ویژگی هدفمند بودن، مشروط بودن و غیردائمی بودن را ندارد. بر این اساس پیشنهاد می شود ضمن در نظر گرفتن یک حداقلی از درآمد و اعطای معافیت مالیاتی تا آن سقف (مانند سایر مشاغل و حقوق بگیران)، درآمد حاصل از فعالیت های هنری نیز همانند درآمد سایر مشاغل، مشمول پرداخت مالیات قرار گیرد. شایسته ذکر است براساس مبانی نظری و تجارب سایر کشورها، حمایت از فعالیت های گوناگون به ندرت از مسیر اعطای معافیت های مالیاتی آنها می گذرد بنابراین حمایت از فعالیت های هنری نیز می تواند از مسیرهای دیگری غیر از معافیت مالیاتی انجام شود؛ به طور مثال می توان با افزایش منابع «صندوق اعتباری هنر» به حمایت (توسعه ای، معیشتی، بیمه ای و ...) از فعالان  عرصه هنر در کشور پرداخت.