بررسی ارتباط مقیاس (DASS) و هارمون جونز (DARQ) با سرو صدا در کارگران صنعت فولادسازی اصفهان

مقدمه: یکی از عوامل زیان‌آوری که افراد شاغل در این صنایع به‌طورجدی با آن مواجه دارند صدای بالاتر از حد مجاز است. در صنعت فولاد گستره وسیعی از تجهیزات و ماشین‌آلات در فرآیند تولید مورداستفاده قرار می‌گیرند که از منابع صدای آزاردهنده محسوب می‌گردند. صدا دارای اثرات زیان‌بار فوری و تأخیری در روند تمرکز، توجه، افزایش فشارخون و ... است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر سروصدا در دو محدوده متفاوت در دو گروه شاهد و مورد با دسته‌بندی مجاز (بین dB60 تا dB85) و غیرمجاز (بالاتر از dB85) در صنایع فولادی دارای سروصدا است. روش ‌بررسی: این مطالعه به‌صورت مقطعی و در صنایع فولادی اصفهان روی 300 نفر از کارگران انجام پذیرفت. ارزیابی محیطی صدا به‌منظور تعیین توزیع تراز فشار صوت بر اساس استاندارد ISO 9612 در واحدهای تولیدی شرکت انجام شد. در این روش با استفاده از 3 پارامتر تعداد افراد در معرض، زمان مواجهه و فاکتور وزنی متناظر با تراز فشار صوت با رعایت زمان 30 دقیقه محاسبه شد. جهت پیش‌بینی وضعیت روانی افراد از پرسش‌نامه DASS-42 و هارمون جونز (DARQ) جهت اندازه‌گیری شدت حالات خلقی و میزان برانگیختگی استفاده گردید. تجزیه‌وتحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (ver22) صورت گرفت. یافته‌ها: بر اساس یافته‌های پژوهش عامل سن بر روی افسردگی، عامل وضعیت تأهل بر روی اضطراب و عامل نوبت‌کاری بر روی میزان استرس و ناهماهنگی شناختی کارکنان اثرگذاری معناداری نشان داد. میانگین متغیر استرس در گروه مورد به‌طور معناداری بیشتر از گروه شاهد بود (p<0.001) که این موضوع نشان‌دهنده‌ی اثرگذاری تراز شدت صوت بر روی افزایش میزان استرس و ناهماهنگی شناختی کارگران در محیط پرسروصدا است. با افزایش مواجهه با صدا، استرس این افراد کاهش یافت (p<0.05). نتیجه‌گیری: با توجه به ارتباط مثبت و معنادار بین تراز شدت صوت و استرس و ناهماهنگی شناختی کارگران در گروه مورد لازم است اقدامات پیشگیرانه مؤثر جهت جلوگیری از آسیب‌های روانی و حفظ سلامت کارگران در این صنعت صورت گیرد. به‌منظور کاهش صدا، تعدادی راهکارهای قابل‌اجرا پیشنهادشده که شامل برنامه‌ریزی فضایی، انتخاب مصالح مناسب، کنترل آلودگی صوتی مربوط به خارج از ساختمان، کنترل آلودگی صوتی مربوط به داخل ساختمان و آموزش است.مقدمه: یکی از عوامل زیان‌آوری که افراد شاغل در این صنایع به‌طورجدی با آن مواجه دارند صدای بالاتر از حد مجاز است. در صنعت فولاد گستره وسیعی از تجهیزات و ماشین‌آلات در فرآیند تولید مورداستفاده قرار می‌گیرند که از منابع صدای آزاردهنده محسوب می‌گردند. صدا دارای اثرات زیان‌بار فوری و تأخیری در روند تمرکز، توجه، افزایش فشارخون و ... است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر سروصدا در دو محدوده متفاوت در دو گروه شاهد و مورد با دسته‌بندی مجاز (بین dB60 تا dB85) و غیرمجاز (بالاتر از dB85) در صنایع فولادی دارای سروصدا است. روش ‌بررسی: این مطالعه به‌صورت مقطعی و در صنایع فولادی اصفهان روی 300 نفر از کارگران انجام پذیرفت. ارزیابی محیطی صدا به‌منظور تعیین توزیع تراز فشار صوت بر اساس استاندارد ISO 9612 در واحدهای تولیدی شرکت انجام شد. در این روش با استفاده از 3 پارامتر تعداد افراد در معرض، زمان مواجهه و فاکتور وزنی متناظر با تراز فشار صوت با رعایت زمان 30 دقیقه محاسبه شد. جهت پیش‌بینی وضعیت روانی افراد از پرسش‌نامه DASS-42 و هارمون جونز (DARQ) جهت اندازه‌گیری شدت حالات خلقی و میزان برانگیختگی استفاده گردید. تجزیه‌وتحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (ver22) صورت گرفت. یافته‌ها: بر اساس یافته‌های پژوهش عامل سن بر روی افسردگی، عامل وضعیت تأهل بر روی اضطراب و عامل نوبت‌کاری بر روی میزان استرس و ناهماهنگی شناختی کارکنان اثرگذاری معناداری نشان داد. میانگین متغیر استرس در گروه مورد به‌طور معناداری بیشتر از گروه شاهد بود (p<0.001) که این موضوع نشان‌دهنده‌ی اثرگذاری تراز شدت صوت بر روی افزایش میزان استرس و ناهماهنگی شناختی کارگران در محیط پرسروصدا است. با افزایش مواجهه با صدا، استرس این افراد کاهش یافت (p<0.05). نتیجه‌گیری: با توجه به ارتباط مثبت و معنادار بین تراز شدت صوت و استرس و ناهماهنگی شناختی کارگران در گروه مورد لازم است اقدامات پیشگیرانه مؤثر جهت جلوگیری از آسیب‌های روانی و حفظ سلامت کارگران در این صنعت صورت گیرد. به‌منظور کاهش صدا، تعدادی راهکارهای قابل‌اجرا پیشنهادشده که شامل برنامه‌ریزی فضایی، انتخاب مصالح مناسب، کنترل آلودگی صوتی مربوط به خارج از ساختمان، کنترل آلودگی صوتی مربوط به داخل ساختمان و آموزش است.

Keywords:

Cognitive arousal , Cognitive dissonance , Anxiety , Depression , Stress , ISO 9612 , برانگیختگی شناختی , ناهماهنگی شناختی , اضطراب , افسردگی , استرس , ISO 9612