امکان جبران خسارت و دادخواهی مصرف کننده در بورس اوراق بهادار با مطالعه تطبیقی حقوق ایالات متحده امریکا و کشورهای اروپایی

حمایت از حقوق مصرف­ کنندگان بعنوان قشری که دارای ضعف اقتصادی و اطلاعاتی بوده و قدرت چانه­ زنی کمتری دارند، همواره مورد توجه قانونگذاران کشورهای مختلف بوده است. به جهت همین نقص­ هاست که همواره تاکید می­ گردد صرف تکیه به اصل آزادی قراردادی حافظ حقوق آنها نیست. این امر هم نسبت به مصرف ­کنندگان عادی بازار واقعی و هم مصرف­ کنندگان بازار مالی و در راس آن بازار سرمایه صادق است. سرمایه­ گذاران خرد یا مصرف­ کنندگان بورس اوراق بهادار به عنوان مهمترین بخش بازار سرمایه، اشخاصی هستند غیرمتخصص که اگرچه با هدف کسب درآمد اقدام به خریدوفروش اوراق بهادار در بورس می­نمایند، ولی این فعالیت برای آنها جنبه شغل اصلی ندارد و به جهت ضعف­های فوق، نیازمند حمایت­های خاص قانونی هستند. از جمله حقوق مصرف­کننده بورس، اعطایحق جبران خسارت و دادخواهی به آنها در برابر زیانهای احتمالی­ای که از تقصیر سایر بازیگران بازار بورس به آنها وارد شده، می­باشد که به نوعی حافظ سایر حقوق آنهاست و مهمتر از آن، جنبه پیشگیرانه نیز دارد. این حق در قانون بازار اوراق بهادار مصوب 1384 و دیگر کشورها مانند ایالات متحده امریکا و کشورهای اروپایی پیش­بینی شده و صلاحیت رسیدگی به این امر به موجب ماده (36) آن، بعد از عدم سازش در کانون مربوطه، برعهده هیات داوری گذاشته شده است که برخلاف آنچه که در مورد داوری­ها مرسوم بوده و رجوع به آن اختیاری می­باشد، مراجعه به هیات داوری بورس اجباری است. این مقاله در پی آن است تا به این سوالات پاسخ دهد: مصرف­ کننده بورس کیست؟ شکل رسیدگی به دعوی جبران خسارت در بازار سرمایه چگونه است؟.  

Keywords:

مصرف‌کننده , سرمایه گذار خرد , بورس اوراق بهادار , حق جبران خسارت و دادخواهی , هیات داوری