کمبودها و مغایرتهای موجود در قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علایم تجاری در مقایسه با موافقت نامه تریپس

اولین قانون خاص ایران درباره حقوق مالکیت صنعتی، قانون ثبت علایم و اختراعات مصوب سال 1310 بود که به دلیل گذشت زمان زیادی از تصویب آن، در سال 1386 قانون جدیدی به نام «قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علایم تجاری» برای یک دوره آزمایشی پنجساله جایگزین آن شد. این قانون که حتی از نظر جمله بندی شباهت زیادی با مفاد موافقت نامه جنبه های تجاری حقوق مالکیت فکری (تریپس) سازمان تجارت جهانی داشت، نظام حقوق مالکیت صنعتی ایران را تا حد زیادی به استانداردهای بین المللی نزدیک ساخت، گو این که هنوز در آن کمبودهایی به چشم می خورد. حال، پس از تمدید مدت اجرای آزمایشی قانون مذکور، این مدت در 17 اردیبهشت 1393 به پایان خواهد رسید و قاعدتاً ‌باید اصلاحات لازم برای تصویب دایمی این قانون انجام گیرد. از طرف دیگر، بند «و» ماده 104 قانون برنامه پنجم توسعه دولت را موظف ساخته است که قوانین و مقررات بخش تجاری کشور را با قوانین و مقررات سازمان تجارت جهانی منطبق نماید. بر این اساس، در اصلاح قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علایم تجاری مصوب سال 1386 برای تصویب دایمی آن باید کمبودها و مغایرتهای آن در مقایسه با مفاد موافقت نامه تریپس نیز برطرف نمود. در همین راستا، در سطور زیر کمبودها و مغایرتهای قانون مذکور در حوزه های علایم تجاری، طرحهای صنعتی، حق اختراع و نام تجاری برشمرده شده است تا در اصلاح نهایی آن مورد توجه قرار گیرد.