پهنه بندی فرسایش پذیری و برآورد نرخ تولید رسوب با استفاده از مدل MPSIAC، داده های ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی در حوضه آبریز سد سورال

اگرچه ممکن است آثار سوء پدیده فرسایش در کوتاهمدت چندان چشمگیر و محسوس نباشد، اما در بلندمدت می تواند به عنوان یکی از مسایل جدی مطرح باشد. فرسایش و هدررفت خاک یکی از عوامل اصلی در کاهش حاصلخیزی خاک، رسوب مواد در آبراههها، کانالهای آبیاری و رودخانهها، کاهش ظرفیت مخازن سدها و کاهش عمر مفید آنها است. این تحقیق با هدف پهنهبندی میزان فرسایشپذیری و برآورد نرخ تولید رسوب در حوضه آبریز سد سورال واقع در استان کردستان و با مساحتی حدود46/88 کیلومترمربع صورتگرفته است. در این تحقیق از تکنیکهایGIS ،RS و مدلMPSIACاستفاده شده است. مدلMPSIAC وضعیت فرسایش و تولید رسوب را با درنظر گرفتن نقش نه عامل مؤثر در فرسایش شامل؛ زمینشناسی، خاکشناسی، اقلیم، رواناب، توپوگرافی، پوشش زمین، کاربریاراضی، فرسایش سطحی و فرسایش رودخانهای مورد بررسی قرار می دهد. جهت تهیه پارامترهای مورد استفاده در این مدل، پس از پیمایشهای صحرایی و استخراج دادهها از تصاویر ماهوارهای به کمک تکنیکهایRS لایههای اطلاعاتی مورد نظر با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS) تهیه گردید، سپس با استفاده از تحلیلهای مکانی و همپوشانی لایههای اطلاعاتی نقشه فرسایشپذیری حوضه تهیه گردید و براساس راهنمای مدلMPSIAC به کلاسهای فرسایشی مختلف تقسیمبندی شد، که این تقسیمبندی نشان میدهد که بخش اعظم حوضه در کلاسهای فرسایشی کم تا متوسط قرار میگیرد. در مرحله بعد با استفاده از معادلات مربوط به پارامترهای نهگانه مدلMPSIAC و محاسبه مجموع نمرات آنها، میزان فرسایش و رسوبزایی حوضه آبریز که حدود12549/48 مترمکعب در سال است، محاسبه گردید. نتایج این تحقیق، قابلیت تلفیق مدلهای تجربی و سیستم اطلاعات جغرافیایی را در تهیه اطلاعات دقیق و بهنگام از حوضههای آبریز و قابلیت سامانه اطلاعات مکانی را در تحلیل این اطلاعات مشخص میکند.

پهنه بندی فرسایش پذیری و برآورد نرخ تولید رسوب با استفاده از مدل MPSIAC، داده های ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی در حوضه آبریز سد سورال Keywords:

فرسایش , پهنهبندی , مدل MPSIACسد سورال