بررسی تأثیر مایه‌زنی میکروبی در خصوصیات کمی و کیفی گیاه گل‌گندم (Centaurea cyanus) در یک خاک آلوده به کادمیم

در سال­های اخیر استفاده از توانایی ریزسازواره­های ریزوسفری به­ویژه قارچ­ریشه­آربوسکولار ( AMF) و باکتری­های محرک رشد گیاه (PGPR) در افزایش بردباری گیاهان به فلزات سنگین مورد توجه قرار گرفته است. دراینپژوهشنقشبرخیگونه­هایPGPR  و  AMF بر جذب برخی عناصر و همچنین برخی شاخص­های فیزیولوژیک، بهوسیلهگیاه گل­گندم (Centaureacyanus) در خاک آلوده به کادمیمبررسی شد. این مطالعهدر شرایطگلخانه‌ایبهصورتفاکتوریلبادوفاکتورغلظتکادمیم در چهار سطح(صفر، 10، 30 و 100 میلی­گرمکادمیمبرکیلوگرم) و تیمارتلقیح میکروبی در سه سطح (شاهد، گونه­هایPGPR (ترکیبی از گونه­هایPseudomonasشاملسویه­های P. fluorescens، P.putida و P. aeruginosa)و  AMF(ترکیبیازگونه­هایGlomusو Rhizophagus شامل G. mosseae،G. fasciculatum و R. intraradices))،درقالبطرحپایهبلوک­هایکاملتصادفیانجامشد.نتایجنشانداد که با افزایش غلظت کادمیم در خاک رشدگیاه،غلظتآهن،روی و مس درشاخساره،مقادیرکلروفیل‌هاوکاروتنوئیدها، ارتفاع، تنفس میکروبیکاهشومقادیرغلظتکادمیمدرشاخساره و ریشه گیاه به­طور معنی­داری (05/0P≤) افزایشیافت. در میانگین کلروفیل کل در تیمارهای AMFو  PGPRبه ترتیب بیش از 2/2 و 3/1 و کاروتنوئید به­ترتیب بیش از 4/2 و 2 برابر تیمارهای مشابه شاهد بدست آمد. همچنین تیمارهای میکروبی در جذب عناصر ریزمغذی نیز بهتر از شاهد عمل کردند به­طوری­که غلظت آهن، روی و مس در تیمارهای میکروبی بیش از 5/1 برابر تیمار شاهد بود. چنین نتیجه­گیری می‌گرددکه تلقیحمیکروبیسبب بهبودرشد و افزایش تحمل گیاه به شرایط سمیت کادمیم می­شوند.

Keywords:

باکتری‌های محرک رشد گیاه , سمیت کادمیم , شاخص‌های فیزیولوژیکی , فلزات سنگین , قارچ‌ریشه آربوسکولار