فراز تابستانه بادهای شرقی بر روی فلات ایران

در این تحقیق با بررسی الگوهای سینوپتیکی سطوح زیرین آتمسفر دوره گرم سال (خرداد-شهریور) جنوب‌غرب آسیا (2014-1996) و با استفاده از آزمون‌های تحلیل عامل و خوشه‌بندی و هم‌چنین توابع دینامیکی همگرایی/واگرایی، چرخندگی و امگا؛ فرازی از بادهای شرقی (فراز ایران) بر روی فلات ایران شناسایی گردید که خود بخشی از موج بادهای شرقی ناشی از استقرار تراف مونسون هند در جنوب آسیا و گسترش زبانه‌ای از کم‌فشار گنگ به سرزمین‌های پست جنوب‌غرب آسیا است. شرایط دینامیکی آتمسفر در قسمت شرقی فراز ایران، هسته‌ای از واگرایی سطوح زیرین، امگای مثبت و نزول هوا را فراهم و بصورت بادهای شرقی بسوی غرب جریان می‌یابد. همزمان شرایط دینامیکی قسمت غربی فراز ایران، هسته‌ای از همگرایی سطوح زیرین، امگای منفی و صعود هوا فراهم می‌کند که جریان باد یاد شده به درون آن می‌ریزد. سپس هوای صعود کرده در بخش غربی فراز ایران در سطوح میانی، هسته‌ای از واگرایی بالایی شکل می‌دهد و به سمت غرب جریان می‌یابد. با رسیدن این باد بر روی نیمه شرقی فراز ایران، هسته‌ای از همگرایی سطوح بالایی ایجاد کرده و با نزول خود به درون هسته واگرایی سطوح زیرین شرق فراز ایران، چرخه خود را کامل می‌کند (چرخه خراسان-خزر). در سطوح میانی نیز زبانه‌ای از پرفشار آزور بر منطقه حاکم است که انحنای بخش شمالی آن پشته‌ای از بادهای غربی (پشته ایران-آزور) در شمال ایران و دریای خزر ایجاد می‌کند. شرایط دینامیکی غرب و شرق این پشته سبب شکل‌گیری هسته‌هایی از امگای منفی و مثبت می‌شود که این نیز به نوبه خود سبب تقویت چرخه خراسان-خزر می‌شود.

Keywords:

تراف مونسون , پرفشار آزور , فراز ایران , چرخه خراسان-خزر , پشته ایران-آزور