تحلیل گفتمان سیاسی ـ اجتماعی رابطة عاشق و معشوق در غزلیات سعدی

Publish Year: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 207

This Paper With 20 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RPLL-9-1_003

تاریخ نمایه سازی: 1 اردیبهشت 1400

Abstract:

در ادبیات عاشقانة سبک عراقی به­ویژه در غزلیات سعدی از جفای معشوق و خواری عاشق در برابر او، بسیار صحبت می‌شود. عشق در ادبیات فارسی مقدّس است؛ اما گاه به مانعی در راه عاشق تشبیه می­شود. پرسش این پژوهش آن است که آیا ورای این­گونه مضامین، مفاهیم و مقاصدی فراتر از عشق زمینی وجود دارد. در پاسخ به این سؤال، یک‌چهارم غزلیات سعدی بر اساس تحلیل گفتمان سیاسی‌ـ‌ اجتماعی بررسی شد. در نتیجۀ آن می‌توان دریافت در این­گونه مضمون­سازی‌ها، معشوق، نمادی از پادشاهان مستبد و شاعر، نمایندة ملّت است که در برابر جفا و بیداد، فریاد اعتراض برمی‌آورد. استعارة عشق به ‌‌منزلة مانع به تعارض گفتمان عاشق و معشوق دلالت می‌کند و به ‌­منزلة دام، نشان‌دهندة تلاش معشوق برای تسلّط همه‌جانبه بر عاشق است. این تصویر با انگارة ارباب‌ ـ ‌رعیّتی یا شبان ـ ‌رمگی میان حکومت‌کنندگان و حکومت‌شوندگان مطابقت دارد.تشبیه معشوق به پادشاه و شیوة مقابله با او در غزلیات سعدی، طرح آگاهانه­تری از شاعران دیگر دارد. سعدی به پذیرش مانع معتقد است و با این شگرد، صلح­طلبی تودة مردم را در برابر ستیزه­جویی طبقة حاکم برجسته می­کند. انتقاد از قدرت در قالب عشق، استتار و نهان‌شدن شاعر پشت این استعاره را ممکن می‌کند. در اینجاست که شاعر می‌تواند دیدگاه انتقادی خود را مستقیم و بی­پروا و گاه تلخ و گزنده مطرح کند.

Authors

علی اکبر باقری خلیلی

دانشگاه مازندران

منیره محرابی کالی

دانشگاه مازندران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • - آقاگل­زاده، فردوس. (1391). «توصیف و تبیین ساخت­های زبانی ایدئولوژیک ...
  • 2- امینی، اسماعیل. (1390). لبخند سعدی، تهران: سورة مهر. ...
  • 3- ایمانی، آسیه و زاهدی، کیوان. (1393). «زن در ضرب­المثل­ها ...
  • 4- بیمن، ویلیام. (1391). زبان، منزلت و قدرت در ایران، ...
  • 5- بیهقی، ابوالفضل­. (1383). تاریخ بیهقی، به ­کوشش خلیل خطیب­رهبر، ...
  • 6- پیش­قدم، رضا. (1391). «معرفی زباهنگ به عنوان ابزاری تحول­گرا ...
  • 7- جاهدجاه، عباس و رضایی، لیلا. (1392). «بررسی نظری و ...
  • 8- جوینی، عطاملک بن محمد. (1385). تاریخ جهانگشای جوینی، تصحیح ...
  • 9- حافظ، شمس­الدّین­محمّد. (1387). دیوان غزلیّات، تصحیح قزوینی و غنی، ...
  • 10- حمیدی، محمّدمحسن. (1386). آرام و بی­قرار: فرهنگ سیاسی در ...
  • 11- راسخ مهند، محمّد. (1389). درآمدی بر زبان­شناسی شناختی، تهران: ...
  • 12- رضاپور، ابراهیم و آقاگل­زاده، فردوس. (1391). «نقش استعاره در ...
  • 13- رفیع­زاده، سرورسا و صالحی­نیا، مریم. (1392). «بازنمایی مناسبات قدرت ...
  • 14- سعدی، مصلح بن عبدالله. (1372). بوستان، تصحیح غلامحسین یوسفی، ...
  • 15- ---------------. (1384). گلستان، تصحیح غلامحسین یوسفی، تهران: خوارزمی، چ ...
  • 16- ---------------. (1385). غزل­های سعدی، تصحیح غلامحسین یوسفی، تهران: سخن. ...
  • 17- سلطانی، علی اصغر. (1384). قدرت، گفتمان و زبان، تهران: ...
  • 18- شفیعی‌کدکنی، محمدرضا. (1375). صور خیال در شعر فارسی، تهران: ...
  • 19- صالحی، پریسا و نیکوبخت، ناصر. (1391). «واژه­گزینی­های شعری قیصر ...
  • 20- عامری­ گلستانی، حامد و قادری، نفیسه­سادات. (1391). «نگاهی گفتمانی ...
  • 21- عبدالله­زاده، راحله و ریحانی، محمّد. (1393). «تأثیر ادبیّات سلطانی ...
  • 22- عرب یوسف­آبادی، فائزه و فرضی­شوب، منیره. (1390). «بازتاب فناوری ...
  • 23- عنصرالمعالی، کیکاووس­بن­اسکندر. (1385). قابوس­نامه، تصحیح غلامحسین یوسفی، تهران: علمی ...
  • 24- فاضلی، محمّد. (1383). «گفتمان و تحلیل گفتمان انتقادی»، پژوهشنامه ...
  • 25- فتوحی رودمعجنی، محمود. (1390). سبک­شناسی نظریه­ها، رویکردها و روش­ها، ...
  • 26- فقیه ­ملک­مرزبان، نسرین و فردوسی، مرجان. (1391). «گفتمان حکومتی ...
  • 27- ----------------------------. (1393). «تحلیل انتقادی گفتمان صوفیانه در گلستان سعدی»، ...
  • 28- قاسم­زاده، سید علی و گرجی، مصطفی. (1390). «تحلیل گفتمان ...
  • 29- گرجی، مصطفی. (1383). «تحلیل گفتمان حکایت جدال سعدی با ...
  • 30- گوهری، مهشید و همکاران. (1392). «ارزیابی جایگاه مغولان در ...
  • 31- لیکاف، جرج. (1383). «نظریة معاصر استعاره». ترجمة فرزان سجودی، ...
  • 32- محمدابراهیمی جهرمی، زینب و ذاکری، طاهره. (1389). «مطالعة تفاوت­های ...
  • 33- معین، محمّد. (1360). فرهنگ فارسی، 6 ج، تهران: امیرکبیر، ...
  • 34- مقدادی، بهرام. (1378). فرهنگ اصطلاحات ادبی از افلاطون تا ...
  • 35- نجومیان، امیرعلی. (1393). «تبارشناسی کارکردهای گفتمانی سعدی در ایران ...
  • 36- نصرالله منشی، ابوالمعالی. (1383). کلیله و دمنه، تهران: امیرکبیر، ...
  • 37- یارمحمّدی، لطف­الله. (1383). گفتمان­شناسی رایج و انتقادی، تهران: هرمس. ...
  • 38- یوسفی، علی و همکاران. (1391). «تحلیل گفتمان انتقادی هویّت ...
  • نمایش کامل مراجع