تحلیل جایگاه فرهنگی ـ ادبی حسن‌خان شاملو برپایة منابع نویافته (معرفی، نقد، بررسی، نسخه‌شناسی)

Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 205

This Paper With 15 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RPLL-10-2_009

تاریخ نمایه سازی: 1 اردیبهشت 1400

Abstract:

حسن‌خان شاملو، شاعر، نویسنده، خطاط، بیگلربیگی، امیرالامرای همة خراسان، حاکم هرات، در قرن دهم و یازدهم هجری (17م) است. خاندانش در دولت صفویه از نزدیکان دربار بودند. او میراث‌دار فرهنگی پدرش حسین‌خان و او نیز میراث‌بر فرهاد‌خان قرامانلو بود. اقدامات مختلف وی، نشان‌دهندة جایگاه والای فرهنگی و ادبی حسن‌خان است. مجالس حسن‌خان انجمنی برای شاعران و هنرمندان بود. از سخنوران بنام دستگاه حسن‌خان به ناظم هروی و فصیحی هروی و... می‌توان اشاره کرد. آنان در اشعارشان بارها حسن‌خان را ستوده‌اند و هنرمندی و فرهیختگی او را به تصویر کشیده‌اند. در شعر، حسن تخلص می‌کرد و به گفتة نصرآبادی دیوانش بیش از سه هزار بیت داشت. دربارة حسن‌خان جز مقالة کوتاه احمد گلچین‌معانی، پژوهش مستقل و گستردة دیگری انجام نشده است و آنچه موجود است تکرار مطالب کلی و مبهم از سرگذشت حسن‌خان است که بیشتر جنبة تاریخی دارد. نگارنده به تصحیح دیوان حسن‌خان شاملو همت گمارده است. جایگاه حسن‌خان تا امروز آنچنان‌که باید شناسانده نشده است؛ به همین سبب نویسندة این جستار می‌کوشد تا با بررسی و نقد منابع قدیم و جدید، جایگاه او را بیش از گذشته معرفی و تبیین کند.

Authors

مجتبی محمدی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

مهدی نوریان

استاد زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

مهرداد چترایی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • 1- اسکندربیگ، منشی (1382). تاریخ عالم‌آرای عباسی، زیر نظر ایرج ...
  • 2- ------------- (1317). ذیل عالم‌آرای عباسی، تصحیح احمد سهیلی خوانساری، ...
  • 3- اعتماد‌السلطنه، محمد حسن‌خان (1364). تاریخ منتظم ناصری، تصحیح محمداسماعیل ...
  • 4- بیانی، مهدی (1363). احوال و آثار خوش‌نویسان، تهران: انتشارات ...
  • 5- بیگدلی، غلامحسین (1367). تاریخ بیگدلی، تهران: بوعلی. ...
  • 6- بیگدلی، لطفعلی‌بیک آذر (1377). تذکره آتشکده، تهران: روزنه. ...
  • 7- تهرانی، آقابزرگ (1403 ق). الذریعه الی تصانیف الشیعه، بیروت: ...
  • 8- حبیبی، عبدالحی (1355). هنر عهد تیموریان، کابل: بنیاد فرهنگ ...
  • 9- خوشگو، بندر ابن داس (1389). سفینه خوشگو، تصحیح کلیم ...
  • 10- درایتی، مصطفی (1389). فهرست‌واره دست‌نوشت‌های ایران (دنا)، تهران: کتابخانه ...
  • 11- ذاکرالحسینی، محسن (1385). «دیوان فصیحی هروی»، نامه فرهنگستان، شماره ...
  • 12- رضوی، محمدصالح (1389). تصحیح مجموعه رباعیات (پایان‌نامه)، نجف‌آباد: دانشگاه ...
  • 13- سجادی، صادق (1391). دایرۀ‌المعارف بزرگ اسلامی، تهران: مرکز دایرۀ‌المعارف ...
  • 14- سندیلوی، شیخ احمد علی‌خان (1968م). تذکره مخزن الغرائب، به ...
  • 15- سنگلاخ، میرزا (1388). تذکره الخطاطین، به اهتمام مهدی قربانی، ...
  • 16- شاملو، حسن‌خان (1056 ق). دیوان حسن‌خان شاملو (نسخه خطی)، ...
  • 17- ----------- (1971 م). منشآت حسن‌خان شاملو، به اهتمام ریاض‌الاسلام، ...
  • 18- صبا، مولوی محمد مظفر حسین (1343). تذکره روز روشن، ...
  • 19- صفا، ذبیح الله (1369) تاریخ ادبیات در ایران، جلد ...
  • 20- عباسی، رضا (1390)، منتخب آثار چلیپا در نمایشگاه موزه ...
  • 21- فکری سلجوقی، عبدالرؤوف (1347). «تعلیقات دیباچه دوست محمد هروی»، ...
  • 22- قاجار، بهمن‌میرزا (1392). تذکره محمدشاهی، تصحیح حسین محمدزاده صدیق ...
  • 23- قدسی مشهدی، محمدجان (1357). دیوان حاجی محمدجان قدسی مشهدی، ...
  • 24- کاشانی، محتشم (1387). دیوان محتشم کاشانی، تصحیح اکبر بهداروند، ...
  • 25- کاشانی، میرتقی‌الدین (1384). خلاصه الاشعار و زبده الافکار، به ...
  • 26- گلچین‌معانی، احمد (1369). «حسن‌خان شاملو»، آینده، سال شانزدهم، شماره ...
  • 27- گوپاموی، محمد قدرت‌الله (1336). تذکره نتایج الافکار، به همت ...
  • 28- مایل‌هروی، رضا (1346). «میرزایان برناباد»، آریانا، شماره 274، 97 ...
  • 29- مایل‌هروی، نجیب (1383). «نسخه برگردان جنگ شاملو»، نامه بهارستان، ...
  • 30- مولوی‌نژاد، صالح (1382). «ایران‌شناسی در غرب»، ایران‌شناسی، شماره 59، ...
  • 31- نصرآبادی، محمد طاهر (1378). تذکره نصرآبادی، تصحیح محسن ناجی ...
  • 32- واله داغستانی، علیقلی بن محمدعلی (1383). ریاض الشعراء، تصحیح ...
  • 33- هدایت، رضا‌قلی‌خان (1385). تذکره ریاض العارفین، تصحیح ابوالقاسم رادفر ...
  • 34- هروی، ناظم (1374). دیوان ناظم هروی، تصحیح محمد قهرمان، ...
  • نمایش کامل مراجع