حقوق بشر در مناقشات مسلحانه

منطق حاکم بر تفکر و اندیشه افراد بشری حکم می کند که برای ایجاد و قوام، "نظم امنیت" و تامین حقوق و منافع فردی و اجتماعی، به امر تنظیم روابط در کلیه شئون و سطوح حیات اجتماعی مبادرت شود. واقعیتی که با شدت و ضعف در گذشته تاریخی افراد بشر، نمود داشته است. ساختار ساده اجتماعات اولیه گذشتگان ما مبدل به واحدهایی تحت عنوان"دولت" گردید که مرزهای جغرافیایی عامل جدائی مشخص"حاکمیت" آنها از یکدیگر شده است. چون عرصه عمل و محیط فعالیت واحدهای سیاسی در گستره نظام بین الملل از پیچیدگی و تنوع زیادی برخوردار است، بالطبع دامنه مقررات حاکم بر نظام مزبور(به عنوان یک ضرورت اجتناب ناپذیر متناسب با سیستم جامعه بین المللی)، با جوامع اولیه و"داخلی" تفاوتهای اساسی شکلی- ماهوی دارد. "حقوق بین الملل" که حاکم بر روابط و مناسبات واحدهای سیاسی است، با سیر تکاملی جامعه بین المللی و تغییرات بنیادین نظام بین المللی و مفهوم نوین"حاکمیت" دارای قلمرو فراتر از برداشتهای سنتی و کلاسیک از حقوق بین الملل، گردیده است. در گذر زمان و در پرتو اندیشه ها و گسترش ارتباطات، حساسیت و گرایش افکار عمومی عالم، نسبت به حقوق انسانی، افزون شده است. تجارب ناخوشایند و گرانبار برخاسته از جنگها و خونریزیهای خشونت بار و اجحاف و ظلم نسبت به"افراد انسانی" و انزجار عمومی حاصله از آن، محرک ایجاد مکانیسمی در حمایت از کرامت و حقوق بشری شد. حرکت کندی که در طول قرن اخیر، مقوله"حقوق بشر دوستانه بین المللی" را ثمر داده، فارغ از هرگونه قید و شرطی، ناظر بر حقوق عینی- ذاتی به افراد انسانی(انسان از این جهت که انسان) است. مفهومی که به واحد" در جنگ و صلح" در روابط و برخوردهای افراد انسانی، در جنگهای داخلی- بین الدولی، منطقه ای- بین المللی، باید لحاظ شود، مفهومی است که از یک سو ناظر بر حقوق افراد انسانی و از سوئی ناظر بر تعهد بین المللی دولتها در احترام و رعایت آنهاست. مفهومی که شرط بردار نبوده و غیرقابل تخلف تلقی می گردد و نقض آن منجر به مسئولیت بین المللی خواهد شد. در این مقاله نویسنده در مقام بیان و تبیین مقررات عرضی - قراردادی بین المللی مربوط به"حقوق بشر دوستانه بین المللی" با ذکر اهمیت و تقبیح تخلف از آن می باشد. مقوله ای که در دهه جاری مورد توجه و چه بسا مورد بهره برداری سیاسی قرار می گیرد. اندیشمندان و حقوقدانان مغرب زمین نسبت به این حقوق بشر دوستانه بین المللی توجه بسیار نشان داده و از سوی دیگر در سیاست اعلامی ممالک غرب به عنوان یک محور مهم مورد تاکید قرار می گیرد، تا آنجا که نوعی گرایش به مداخله بشر دوستانه بین المللی را تلقین می کنند.

حقوق بشر در مناقشات مسلحانه Keywords:

مناقشات مسلحانه