زمینشیمی و محیط تکتونوماگمایی نفوذی‏های قروچاه سفلی (جنوب مهاباد)‏

توده نفوذی قروچاه سفلی در جنوب مهاباد (جنوب‏خاوری استان آذربایجان غربی)، رخنمون دارد. توده اصلی بیشتر دربردارنده تونالیت و گرانودیوریت، همراه با مقدار کمتری کوارتزدیوریت، مونزوگرانیت، سینوگرانیت و آلکالیفلدسپار گرانیت است. ترکیب انکلاوهای تیره دانه‏ریز بیشتر گابرو، دیوریت و کوارتزدیوریت است. انکلاوها بهصورت بیضوی و یا گردشده در همه بخش‏های توده نفوذی دیده میشوند. نمونه‏هایی که ترکیب دیوریت گابرویی، دیوریت و کوارتزدیوریت دارند بیشتر از پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن، هورنبلند، بیوتیت، کانی‏های کدر و مقدار کمی کوارتز ساخته شدهاند. نمونه‏های تونالیتی، گرانودیوریتی و مونزوگرانیتی بیشتر از پلاژیوکلاز، کوارتز، پتاسیمفلدسپار، هورنبلند، بیوتیت، کانی‏های کدر، همراه با مقدار کمی کلینوپیروکسن ساخته شدهاند. انکلاوها نیز بیشتر دربردارنده پلاژیوکلاز، هورنبلند، کلینوپیروکسن بیوتیت، کانی‏های کدر، همراه با مقدار کمی کوارتز، پتاسیمفلدسپار هستند. بلورهای آپاتیت، تیتانیت و کانیهای کدر در زمینه سنگ دیده می‏شوند. این سنگ‏ها، گرانیتوییدهای نوع- I با سرشت متاآلومینوس و کالک‏آلکالن هستند. آنها از عنصرهای با قدرت یونی بالا یا HFSE (مانند: Nb، Ta، Hf و Zr، همراه با P) فقیر و از Sr، K، Rb و تا اندازهای Ba غنی هستند. برپایه نسبت‏های عنصری Lan/Ybn و Lan/Smn، مقدار عنصرهای خاکی سبک در برخی نمونه‏های توده اصلی بیشتر از انکلاوهای گوناگون است. پس توده اصلی از این عنصرها غنی است. توده نفوذی قروچاه سفلی در پهنه کمان آتشفشانی فعال قاره‏ای و در پی ذوب‏بخشی گوه گوشته‏ای متاسوماتیسمشده در بالای پهنه فرورانشی وابسته به فرورانش بهزیر پهنه سنندج- سیرجان، در زمانی پس از کرتاسه پدید آمده است. تزریق و تکامل سنگ‏شناسی این نفوذی‏ها در پی رفتار گسل‏های ژرف و همچنین، جدایش بلورین در آشیانه‏های پوسته‏ای رخ داده است.

Keywords:

زمینشیمی , توده نفوذی قروچاه سفلی , پهنه تکتونوماگمایی , فرورانش مایل نئوتتیس , پهنه سنندج- ‏سیرجان