بازخوانی مولفه موسیقایی وزن «شعر» و عوامل موثر بر آن

Publish Year: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 314

This Paper With 14 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LIAR-9-1_003

تاریخ نمایه سازی: 7 اردیبهشت 1400

Abstract:

وزن به عنوان یکی از مولفههای مهم موسیقایی اهمیت ویژهای در شعر فارسی دارد. با وجود اقبال خاص محققان به مبحث موسیقی شعر در دهههای اخیر، مطالب ناگفته فراوانی در خصوص وزن و سایر مولفههای موسیقایی باقی است. این مقاله تلاش می­کند با معرفی عوامل موثر در زیبایی «وزن» و آشنا کردن مخاطب با انواع شیوه­های غنی­ کردن موسیقی شعر، از یک­سو امکان التذاذ بیشتر مخاطبان از زیبایی­های آن را فراهم کند و از سوی دیگر شعرای جوان را به استفاده از این عناصر ارزشمند موسیقایی ترغیب کند. مهم­ترین عوامل موسیقایی که در این مقاله بررسی شده­اند عبارت­اند از: نسبت و ترتیب قرارگیری انواع هجاها در اوزان عروضی، استفاده آگاهانه از هجاهای کشیده، ایجاد مطابقت بین آخر واژه­ها با آخر ارکان، ایجاد وزن عارضی در کنار وزن عروضی، استفاده از فواصل مرتب واژه­ها خارج از فواصل ارکان، استفاده از دو یا چند بحر عروضی در یک شعر، ایجاد قابلیت خوانده شدن یک شعر به چند وزن، کاربرد وزن دوری، توجه به ارزش سکوت در وزن و استفاده کم و در عین­حال، هنرمندانه از ضرورات و اختیارات شاعری. بررسی اشعار شعرای ادوار مختلف نشانگر آن است که سبک «عراقی» مهمترین نمودگاه مولفه موسیقایی «وزن» است.

Authors

معصومه معدن کن

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

اسدالله واحد

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

حسن عبدالله زاده

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • اخوان ثالث، مهدی (1357). بدعت‌ها و بدایع نیمایوشیج، چ1، تهران: ...
  • جلی، حسین (1372). میزان موسیقایی وزن شعر، چ1، تهران: نهاد ...
  • حافظ، شمس‌الدین محمد (1378). دیوان حافظ، چ2، براساس نسخه غنی ...
  • حقوقی، محمد (1384). نیما یوشیج، چ6، تهران: نگاه. ...
  • خاقانی، افضل الدین بدیل (1387). دیوان خاقانی،تصحیح میر جلال‌الدین کزازی، ...
  • خالقی، روح‌الله (1378). نظری به موسیقی، چ5، تهران: محور. ...
  • خوسفی، محمد بن حسام (1366). دیوان، چ1، به اهتمام احمد ...
  • رامپور، غیاث‌الدین محمد (1363). غیاث‌اللغة، تهران: امیرکبیر. ...
  • سانتاماریا، جرج (1348). تولد شعر، چ1، ترجمة منوچهر کاشف، تهران: ...
  • سعدی شیرازی، مصلح‌الدین عبدالله (1378). کلیات سعدی، چ1، تهران: نشر ...
  • سمیعی گیلانی، احمد (1390). «اوزان شعر در غزلیات سعدی»، وزن ...
  • شمس قیس رازی (بی‌تا). المعجم فی معاییر اشعار‌العجم، تصحیح مدرس ...
  • شمیسا، سیروس (1370). آشنایی با عروض و قافیه، تهران: فردوس. ...
  • ــــــــــــــــ (1385). عروض و قافیه، چ17، تهران: انتشارات دانشگاه پیام ...
  • شمیسا، سیروس (1390). «سکته عروضی»، وزن شعر فارسی از دیروز ...
  • صفا، ذبیح‌الله (1332). تاریخ ادبیات در ایران، جلد 3، تهران: ...
  • طاهباز، سیروس (1387). کماندار بزرگ کوهساران: زندگی و شعر نیمایوشیج، ...
  • طوسی، خواجه نصیرالدین (1326). اساس‌الاقتباس، چ1، به تصحیح مدرس رضوی، ...
  • ـــــــــــــــــــــــــ (1369). معیار‌الاشعار، چ1، با تصحیح و اهتمام دکتر جلیل ...
  • عظیمی، محمدجواد (1388). موسیقی شعر حافظ، چ1، تهران: مرکز نشر ...
  • فرصت شیرازی، سیدمیرزا محمد (1345). بحورالالحان، چ1، با تصحیح علی ...
  • فلکی، محمود (1380). موسیقی در شعر سپید فارسی، چ1، تهران: ...
  • قهرمانی مقبل، علی‌اصغر (1390). «ضرورت وزنی و اهمّیّت آن در ...
  • کرمی، محمدحسین (1380). عروض و قافیه در شعر فارسی، چ1، ...
  • محجوب، محمدجعفر (1350). سبک خراسانی در شعر فارسی، چ1، تهران: ...
  • مولوی، جلال‌الدین محمد بلخی (1365). مثنوی معنوی، جلد اول، چ4، ...
  • نجفی، ابوالحسن (1390). «میزگرد عروض»، وزن شعر فارسی از دیروز ...
  • ناتل خانلری، پرویز (1345). وزن شعر فارسی، چ1، تهران: انتشارات ...
  • نظامی گنجوی (1383). کلیات نظامی، چ1، تصحیح و شرح وحید ...
  • وحیدیان کامیار، تقی (1370). بررسی منشأ وزن شعر فارسی، چ1، ...
  • ــــــــــــــــــــ (1380). وزن و قافیه شعر فارسی، چ5، تهران: مرکز ...
  • وطواط، رشیدالدین (1362). حدائق‌السحر فی دقایق‌الشعر، چ1، به تصحیح و ...
  • نمایش کامل مراجع