تحول معنایی واژهی «حکمت» در حوزههای مختلف اسلامی

واژگان به کار رفته در قرآن کریم اغلب همان واژگان متعارف در میان عرب جاهلی بوده و در قبایل و محافل شعری خاص استعمال میشده است. کلمهی «حکمت» مانند بسیاری دیگر از واژگان پس از ورود به قرآن تحت تاثیر نظامجهانشناختی آن واقع شده است و در میدانهای معنایی جدید به کار گرفته شده و همراهی آنها با کلمات خاص، تلازمها و تنافرهای موجود در آیات قرآن با حفظ هستهی معنایی خود تعین خاص پیدا کرد و به اصطلاح دچار چرخش معنایی و توسعه یا تضییق شد و یا در حوزههای مختلفاسلامی با معانی جدیدبکار رفته و تبدیل به عرف خاصی شده است. تطور واژهی «حکمت» منجر به مفاهیم و کاربردهای جدید آن در حوزههای مختلف اسلامی، اخلاق، فلسفه و کلاماسلامی شده است.

Keywords:

حکمت , قرآن , عرب جاهلی , بافت و سیاق آیات , چرخش و انبساط معنایی