تحلیل ملاحظات دفاعی-امنیتی شهرهای سواحل دریای خزر با استفاده از شاخصهای اقلیمی

دفاع یکی از دغدغههای مهم تمامی کشورها تلقی میشود. به عبارتی، کشورها در قبال تهدیداتی که متوجه شاخصهای قدرت و امنیت آنها میگردد، درصدد دستیابی به سازوکارهایی هستند که بر مبنای آنها بتوانند توان دفاعی خود را افزایش داده و قادر به دفع تهدیدات شوند. ازجمله مواردی که برای تقویت سیستم دفاعی یک کشور باید موردتوجه قرار گیرد، بررسی تنگناهای سرزمینی در منطقه موردنظر میباشد. تحقیق حاضر که به لحاظ هدف کاربردی و برای انجام آن از مطالعات میدانی و روشهای کتابخانهای و اسنادی استفادهشده است، بر آن است که با بررسی وضعیت نظامیگری در حوزه دریای خزر و همچنین محدودیتهای سرزمینی که در این منطقه جهت توسعه سیستمهای دفاعی وجود دارد را شناسایی و ارزیابی کند. بدین منظور ۷ ایستگاه سینوپتیک از سه استان سواحل جنوبی خزر انتخاب گردیده و دادههای مربوط به پارامترهای اقلیمی ازجمله دما، رطوبت نسبی، سرعت و جهت باد، ابرناکی، میدان دید، بارش باران و برف در طول دوره ماهانه از سازمان هواشناسی دریافت گردید. سپس آستانههای عناصر اقلیمی تاثیرگذار در عملیات نظامی تعیین و احتمالات وقوع پارامترهای تاثیرگذار بر عملیات نظامی محاسبه شد و در نهایت با استفاده از روش AHP وزن دهی و رتبهبندی پارامترها صورت گرفته و شاخص اقلیم دفاعی به دست آمد و سپس با استفاده از نرمافزار Arc GIS نقشههای پهنهبندی متناسب با دادههای بهدستآمده، فراهم شد. نتایج بهدستآمده از سه استان شمالی کشور حاکی از آن است که بهجز در فصل بهار و تا پایان ماه تیر، شرایط اقلیمی در نوار ساحلی خزر دارای وضعیت نامطلوبی در تمام طول سال میباشد. ازاینرو شدت این عوامل در هر منطقه با توجه به جنس زمین منطقه موردمطالعه، موجب اختلال در روند و توسعه هرگونه سیستم دفاعی در منطقه خواهد شد.

Keywords:

تنگناهای سرزمینی , سیستم دفاعی , شاخص اقلیم دفاعی , دریای خزر