تحلیل اجتماعی زیستبوم استارتآپی ایران

گزارش آنکتاد، سه موج دهساله توسعه سیاست‍های علم، فناوری و نوآوری در ایران را از ابتدای دهه ۱۳۷۰ شناسایی کرده است. اولین موج بر توسعه آموزش عالی، موج دوم بر توسعه پژوهش و فناوری و موج سوم بر اقتصاد دانشبنیان و مبتنی بر نوآوری، تمرکز داشته است. از اینرو، از اوایل دهه ۹۰ زمینههای ظهور و بروز استارتآپ‍ها هموارتر شد. بررسی مطالعات داخلی و خارجی درخصوص موفقیت و شکست استارتآپ‍ها حاکی از فقدان دید و رویکردی جامعهشناختی است و دلیل اصلی مطالعه حاضر بهشمار میآید. روش مطالعه از نوع کیفی بوده و مهمترین ابزار ما مصاحبههای عمیق باگرفتن روایت و تجربه زیستهشان بوده است. سپس به دستهبندی، سنخبندی و مفهومسازی (روش استقرایی شش مرحله‍ای کلارک و براون) پرداختیم. جامعه مورد مشاهده، شامل شش نفر از مدیران و صاحبان استارتآپ‍، دو نفر از مدیران شتابدهنده‍ها و شش نفر از همکاران بودند. پس از جمعبندی و دستهبندی یافتهها، به ۵ گروه متغیر(تم) که بهصورت PESTE نامگذاری شدند، دست یافتیم. P نشانه Politics، E نشانه Economy، S نشانه Social-cultural، T نشانه Technology و E نشانه Education است. بر همین اساس، زیستبوم استارتآپی در ایران و جهان بسیار جدید و نوپا است؛ اما به دلیل اطلاق آنها به دنیای مدرن کنونی بسیار پیچیده و چندوجهی هستند بهطوریکه اگر یکی از پایه‍های پنجگانه آن با دیگر پایه‍ها، متناسب و همراه نباشد، با شکست روبهرو خواهد شد.

Keywords:

استارتآپ‍ , نوآوری , فناوری , زیست بوم استارتآپی