«هستیشناسی اجتماعی» در حکمت صدرایی (بررسی «تکوین جامعه» و «هستی اجتماعی انسان» در حکمت متعالیه)

چکیده «هستیشناسی اجتماعی» به نحوه وجود «موضوعات اجتماعی»، «واقعیتهای اجتماعی» و «فرایندها و رخدادهای اجتماعی» میپردازد و به ایدههایی در باب مطالعه ماهیت، ویژگیها، ساختار و عناصر خودآگاه در زندگی اجتماعی توجه میکند. اصول هستیشناختی صدرایی از جمع افراد، صورت نوعی جامعه را بر محور افقهای معرفتی و معنوی پدید میآورد. انسان در افق تعامل دیالکتیکی وجودی با ساختارها و عناصر ساختاری جامعه ارتباط مییابد و اینگونه سوژه و ابژه بر مدار واحدی گرد هم میآیند. جامعه، مانند سایر امور وجودی جهان، حاوی «حرکت جوهری» است. عوامل انسانی و کنشهای نیتمند آنها کلیت جامعه را به سوی کمال یا انحطاط رهنمون میکند. انسان که تلاقی امکانها و فعلیتهاست، از خلال عمل صالح و ایمان حقیقی حیث امکانی را عبور میدهد و به تجرد عقلی و هویت لاهوتی دست مییابد. معرفت، امر وجودی و بخشی از فعلیتهایی است که انسان مادی را به هستی لایزال مطلق الهی پیوند میزند و از این مسیر سعادت انسانی و حیات طیبه انسانی فرصت بروز مییابد. این مقاله درصدد است با بررسی بنیادهای فلسفی حکمت متعالیه، ظهور نظری اندیشه صدرایی را در علوم اجتماعی تحلیل کند. با تحلیل بنیادهای صدرایی علوم اجتماعی، راه بومیکردن علوم اجتماعی هموارتر و امید به شکلگیری نظریههای اجتماعی اسلامی در مقیاس کلان افزونتر خواهد شد.

Keywords:

Keywords: social ontology , Sadra’s social theory , Sadra’s social philosophy , social ontology of Sadra’s wisdom , کلیدواژگان: هستیشناسی اجتماعی , نظریه اجتماعی ملاصدرا , فلسفه اجتماعی ملاصدرا , هستیشناسی اجتماعی حکمت صدرایی.