بررسی و تحلیل شگردهای طنزآفرینی در «حمار من الشرق» اثر محمود السعدنی

محمود السعدنی، روزنامه­نگار و نویسنده طنزپرداز معاصر مصری است که آثار زیادی را در قالب فسوس و طنز، در حیطه موضوعات سیاسی و اجتماعی جامعه عرب، به نگارش درآورده است. وی فعال سیاسی بوده که در اغلب تالیفات خود، سخریه را تنها شیوه­ا­ی می­یابد که برای بیان آزادانه­ افکار و اندیشه­های خویش و نقد وضعیت فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و معیشتی جامعه عرب سازنده می­باشد. سعدنی در داستان­­ «حمار من الشرق» که نقیضه­ای بر «عصفور من الشرق» اثر توفیق الحکیم به شمار می­آید، با سفر به پاریس، تقابل فرهنگی شرق و غرب را به تصویر ­کشیده و در قالب طنز، اشتباهات و جنبههای نامطلوب رفتار جهان عرب و فساد اجتماعی و سیاسی آن را مورد انتقاد قرار داده است. نگارندگان این جستار، قصد دارند کارکرد ریشخند و شگردهای طنزآفرینی نویسنده را در بیان مسائل جهان عرب مورد واکاوی قرار داده و ضمن تبیین سبک نگارش نویسنده، به میزان موفقیت وی در استفاده از تکنیک­های طنزآفرینی و بیان ریشخندآمیز این مسائل بپردازند. نتایج تحقیق نشان می­دهد سعدنی با قلم توانا و گستره دانش زبانی خود توانسته است با وارونه­سازی ارزش­ها و استفاده از تکنیک­های موقعیت­محور و زبان محور همچون جناس، تضاد، تکرار و همچنین ایجاد موقعیت­های طنزآمیز در جهت بیان انتقادآمیز مسائل کمک بگیرد.

Keywords:

محمود السعدنی , حمار من الشرق , تقابل فرهنگی , تکنیک , طنز