بررسی آستانه توپوگرافی فرسایش آبکندی در دو منطقه از استان فارس (مطالعه موردی: فداغ لارستان، علامرودشت لامرد)

فرسایش آبکندی به دلیل تولید رسوب و خسارات فراوانی که در نتیجه تخریب اراضی، راه ها و سازه های عمرانی در استان فارس وارد می نماید از اولویت بالایی برخوردار است. در این پژوهش برای تعیین آستانه توپوگرافی پیدایش و گسترش آبکند در استان فارس، دو منطقه شامل علامرودشت لامرد و فداغ لارستان انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت و از هر یک از مناطق یاد شده ۳۰ آبکند انتخاب، و آستانه توپوگرافی ترسیم شد. برای پی بردن به تاثیر پارامترهای اندازه گیری شده بر آستانه توپوگرافی، آبکندهای هر منطقه بر اساس پارامترها و با استفاده از تحلیلی خوشه ای دسته بندی شدند. به منظور تعیین اثر عوامل و پارامترها برای تفسیر نوع فرآیند هیدرولوژیک غالب در ایجاد و گسترش آبکندها از روش آنالیز چند متغیره در نرم افزار SPSS استفاده گردید. با استفاده از رابطه توانی بین مساحت آبخیز و شیب هر آبکند، نوع فرآیند غالب هیدرولوژیک در ایجاد و گسترش آبکندها از طریق نرم افزار Excel مشخص شد و با ضرایب منطقه ای تحقیقات انجام شده در خارج از کشور مقایسه شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در هر دو منطقه مورد مطالعه، عامل هیدرولوژیک موثر در گسترش آبکندها، رواناب سطحی می باشد. نتایج نشان داد در این مناطق گردترشدن حوضه بالادست، افزایش نسبت جذب سدیم و لخت و بدون پوشش ماندن زمین سبب کاهش آستانه توپوگرافی و کشیده تر شدن حوضه، افزایش ماده آلی خاک و افزایش عمق آبکندها سبب افزایش آستانه توپوگرافی فرسایش آبکندی شده است.

Keywords:

Gully erosion , Topography threshold , Initiation and development , Fedagh , Allamarvdasht. , فرسایش آبکندی , آستانه توپوگرافی , ایجاد و گسترش آبکند , فداغ , علامرودشت