تاثیر برخی عناصر غذایی پرمصرف و کم مصرف بر اجزای عملکرد و دیگر صفات زراعی آفتابگردان در یک خاک آهکی اصفهان

آفتابگردان (.Helianthus annuus L) نقش مهمی در تامین روغن نباتی مورد نیاز کشور دارد و تامین عناصر غذایی گیاه در خاک جهت حصول عملکرد بالا و کیفیت مطلوب دانه آن ضروری می باشد. این آزمایش به منظور بررسی تاثیر تیمارهای کودی عناصر غذایی پرمصرف و کم مصرف بر عملکرد دانه و سایر صفات زراعی آفتابگردان انجام شد. در این آزمایش تاثیر سیزده تیمار کودی به عنوان فاکتور اصلی بر صفات زراعی دو رقم هیبرید آفتابگردان شامل های سان ۳۳ و اروفلور به عنوان فاکتور فرعی در یک آزمایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر متقابل معنی داری بین تیمار های کودی و ارقام وجود داشت و تاثیر تیمارهای کودی وابسته به رقم بود. به طور کلی تمام تیمارهای کودی دارای عناصر غذایی Fe ,K, P, N Mn , Zn, موجب کاهش معنی دار یا غیر معنی دار میانگین های قطر طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه در بوته، عملکرد دانه در واحد سطح در رقم اروفلور گردید. در رقم های سان ۳۳ افزودن عناصر غذایی N ، P و K تاثیر معنی داری بر عملکرد دانه نداشت. تاثیر کودهای شیمیایی دارای Zn یا Mn به صورت مخلوط با خاک و یا محلول پاشی بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد در رقم های سان ۳۳ معنی دار نبود. اضافه کردن کود آهن دار (سکسترون) به خاک موجب افزایش معنی دار عملکرد دانه در رقم های سان۳۳ شد، ولی تاثیر معنی داری بر درصد روغن دانه آن نداشت، به طوری که در این رقم تیمارهای شاهد، NPK و NPK + Fe به ترتیب دارای عملکرد دانه برابر ۴۹۴۶ ، ۵۱۵۵ و ۷۰۹۰ کیلوگرم در هکتار و مقدار روغن دانه برابر ۷۲/۴۰، ۱۰/۴۳ و ۰۷/۴۳ درصد بودند. تاثیر تیمارهای کودی بر درصد روغن دانه معنی دار نبود، بنابراین تغییرات عملکرد روغن در تیمارهای مختلف ناشی از تغییرات عملکرد دانه آنها می باشد. ضرایب هم بستگی و تجزیه رگرسیون نشان داد که تغییرات عملکرد دانه بیشتر و به ترتیب اهمیت ناشی از تغییرات وزن دانه و قطر طبق بود. به طور کلی به نظر می رسد در خاک مورد آزمایش اضافه کردن کود آهن دار به خاک از لحاظ اقتصادی حائز اهمیت باشد و می تواند موجب افزایش عملکرد دانه و روغن در رقم های سان ۳۳ شود.

Keywords:

Sunflower , Macro and micro-nutrients , Seed yield , Oil yield. , آفتابگردان , عناصر غذایی پرمصرف و کم مصرف , عملکرد دانه , روغن دانه