تاثیر اعمال حرارتی مختلف بر دماهای استحاله آستنیت در فولاد API-X۷۰ با ساختار نواری

عملیات تولید فولادهای میکروآلیاژی نوردی شامل مجموعه ای از عملیات حرارتی و کار گرم است که به عملیات ترمومکانیکی موسوم می باشد. تعیین دماهای بحرانی استحاله آستنیت بعد از پایان تغییرشکل گرم و شناسایی عوامل موثر بر آن ها منجر به کنترل تحولات ریزساختاری در طی فرآیند تولید و در نتیجه دستیابی به ترکیب بهینه خواص مکانیکی در این فولادها می شود. در این مقاله، تاثیر دما و زمان آستنیته کردن و سرعت سرد کردن بر رفتار استحاله آستنیت فولاد API-X۷۰ با ساختار نواری فریت- پرلیت مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور نمونه های تهیه شده در جهت نورد (RD)، جهت عرضی نورد(TD) و جهت عمود بر نورد (ND) از صفحه فولاد تحت آزمایش دیلاتومتری و مطالعه ریزساختاری واقع شدند. نتایج نشان می دهد که با افزایش دما و زمان آستنیته، به دلیل انحلال بهتر عناصر به خصوص کربن در ساختار و رشد دانه های آستنیت، دمای شروع و پایان تجزیه آستنیت کاهش می یابد و ساختار از فریتی- پرلیتی به فریتی- بینیتی تبدیل می شود. همچنین تغییرات کم سرعت سرد شدن، تاثیر زیادی بر دماهای بحرانی فولاد ندارد ولی با افزایش بیشتر سرعت سرمایش، ساختار به صورت کاملا بینیتی درآمده و دماهای شروع و پایان تجزیه آستنیت به شدت کم می شود. نتایج دیلاتومتری و متالوگرافی نوری نیز هر دو بیانگر این است که جهت نمونه دیلاتومتری تاثیر بسیار کمی بر دماهای بحرانی دارد.

Keywords:

عملیات حرارتی , تجزیه آستنیت , فولاد میکروآلیاژی , ریزساختار