عدالت به مثابه انصاف در سنت اسلام شیعی / احمد دیلمی

یکی از تفاسیر و جنبههای عدالت اجتماعی عدالت به مثابه انصاف است؛ اگرچه برخی انصاف را تمام عدالت اجتماعی، و بعضی آن را عالیترین سطح عدالت میدانند. تحلیل انصاف بهسان عدالت امری دشوار است؛ اگرچه انسان توشهای فطری از معرفت نسبت به این دو دارد و در عمل، منتظر به سرانجام رسیدن نظریات در این باره نمیماند. در سنت اسلام شیعی، انصاف از جمله اصول اخلاقی و حقوقی انسانی است. در این سنت بر انصاف به عنوان یکی از اصول راهبردی در روابط اخلاقی و حقوقی تاکید شده است. فیلسوفان اخلاق از انصاف با عنوان قاعده زرین یا سیمین یاد میکنند و در باب تبیین و کارآمدی آن به بحث میپردازند. برخی از مجریان عدالت در جهان، اساس داوری خویش را تنها بر انصاف استوار نمودهاند. این مقاله درصدد است تا جایگاه انصاف به مثابه بارزترین نماد عدالت اجتماعی را در سنت اسلام شیعی بررسی و تحلیل کرده و جایگاه آن را در نظام هنجارهای اخلاقی و حقوقی آن نشان دهد.

Keywords:

انصاف , عدالت اجتماعی , حقوق جهانی , قاعده زرین , اسلام شیعی