آلودگی زیست محیطی آب و رسوبات رودخانه گرگانرود در محدوده شهر گنبد

         رودخانه گرگانرود یکی از مهم ترین رودخانه­های استان گلستان است که نقش مهمی در تامین آب این استان دارد. هدف از این مطالعه ارزیابی آلودگی رودخانه گرگانرود در محدوده شهر گنبد می باشد. به این منظور ویژگی های فیزیکی و شیمیایی ۱۰ نمونه آب و رسوب و نیز غلظت عناصر بالقوه سمی در این نمونه ها با استفاده از روش های استاندارد اندازه­گیری شد. با توجه به مقادیر جامدات حل شده کل (۸۴۴ تا ۳۵۳۲ میلی گرم بر لیتر ) و هدایت الکتریکی (۱۵۳۵ تا ۵۹۷۰ میکروزیمنس بر سانتی متر )، آب رودخانه گرگانرود برای مصارف آبیاری نامناسب است. داده های هیدروشیمیایی نشان می دهد که تیپ نمونه­های آب در نمونه های محدوده شهر کلروره سدیک و در نمونه های خارج از محدوده شهر سولفاته سدیک می­باشد. این امر احتمالا نشانگر تاثیر ورود فاضلاب های شهری بر تغییر تیپ آب است. غلظت عناصر بالقوه سمی به ویژه آرسنیک، کادمیم، کروم و سرب در تمامی نمونه های آب بالاتر از مقادیر استاندارد در رودخانه های جهان است. شاخص­های ژئوشیمیایی (ضریب غنی شدگی، ضریب آلودگی و ضریب بار آلودگی) و روابط همبستگی بین عناصر بالقوه سمی و عناصر اصلی در نمونه های رسوب نشان دهنده تاثیر فعالیت های انسان بر افزایش غلظت عناصر به ویژه در ایستگاه های محدوده شهر می­باشد. همچنین، نتایج به دست آمده نشانگر تاثیر ویژگی های فیزیکی وشیمیایی رسوبات، به ویژه میزان مواد آلی، ظرفیت تبادل کاتیونی، pH و میزان کربنات بر جذب عناصر بالقوه سمی می باشد.   

Keywords:

گرگانرود , آلودگی آب , رسوب , عناصر بالقوه سمی