بررسی اثرات دوره خشکسالی هیدرولوژیک اخیر بر میزان شوری رودخانه کارون

رودخانه کارون بزرگترین و پرآب ترین رودخانه ایران به شمار می رود. وقوع خشکسالی هیدرولوژیک از سال ۱۳۸۷ و تداوم آن تا سال های اخیر، توسعه زمین های کشاورزی، احداث حوضچه های پرورش ماهی، تخلیه زهاب های کشاورزی و فاضلاب های شهری و صنعتی از جمله عواملی است که پایش کیفیت آب کارون را به یک ضرورت ملی تبدیل کرده است. این مطالعه با هدف بررسی وضعیت کیفی آب رودخانه کارون در بازه زمانی ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۵ در محل ایستگاه های هیدرومتری گتوند و اهواز انجام گرفته است. متغیرهای مورد بررسی شامل EC (هدایت الکتریکی) و Q (دبی) در دوره آماری ۱۳۹۵-۱۳۸۰ می باشد. در این تحقیق از آزمون های من-کندال و پتیت به ترتیب برای بررسی روند و تعیین نقطه شکست و از شاخص SDI جهت محاسبه خشکسالی هیدرولوژیک سری های زمانی استفاده شد. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که همزمان با شروع خشکسالی هیدرولوژیک و کاهش شدید در دبی رودخانه کارون از سال ۱۳۸۷، متوسط هدایت الکتریکی سال های ۱۳۹۵-۱۳۸۷ در ایستگاه های گتوند و اهواز نسبت به سال های ۱۳۸۶-۱۳۸۰ به ترتیب ۳۷ و ۵۶ درصد افزایش داشته است. اگر آبی با شوری ۱۱۵۲ میکروزیمنس بر سانتی متر از محل بند تنظیمی گتوند خارج شود، شوری در اهواز به ۲۱۰۵ میکروزیمنس بر سانتی متر افزایش می یابد. بدین ترتیب عمده آلودگی رودخانه کارون در پایین دست سد گتوند رخ می دهد. افت کیفیت آب در پایین دست بر اثر ورود عواملی همچون آب برگشتی از زمین های کشاورزی، رودخانه شور دشت بزرگ، پساب حوضچه-های پرورش ماهی در حاشیه گرگر و پساب صنعتی و شهری به رودخانه کارون می باشد.

Keywords:

پتیت , خشکسالی هیدرولوژیک , رودخانه کارون , من کندال