ارسطو؛ فلسفه و وحدت نظام علوم
Publish place: FALSAFEH، Vol: 48، Issue: 2
Publish Year: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 642
This Paper With 22 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JOP-48-2_005
تاریخ نمایه سازی: 26 اردیبهشت 1400
Abstract:
علوم ریاضی، طبیعی و الهی، علومی متمایز، اما هم زمان واجد نوعی وحدتاند؛ این نه وحدت جنسی، بلکه به تبع وحدت خاص معنای وجود، ساختاری ویژه است که وحدت بالنسبه یا وحدت به تقدم و تاخر نامیده میشود. این ساختار از طرفی عامل تمییز صناعات علمی و ممانعت از خلط آنهاست و از طرفی، ضامن تمامیت و یکپارچگی فلسفه است. بر اساس این فهم از وحدت، «فلسفه» نخست بر الهیات اطلاق میشود، سپس بر طبیعیات و سپس، در نسبت با الهیات به تقدم و تاخر، بر سایر علوم اطلاق میشود؛ هر دانش نیز واجد بخشهایی است که با همین قاعده ترتیب یافته اند و شبکه نظام علوم را قوام میدهند. در این مقاله به شیوه دستیابی ارسطو به این وحدت ویژه خواهیم پرداخت. ارسطو در کتب مقدماتی متافیزیک، نخستدر آلفای بزرگ، حکمت را به شناخت علل و مبادی نخستین تعریف میکند، در آپوریای اول کتاب بتا مبتنی بر این تعریف، سرگشتگی میان وحدت و کثرت حکمت را نشان میدهد؛ در گام بعد، در کتابگاما، برای رفع این سرگشتگی، نظریه خاص خود، یعنی ساختار واحد در کثیر حکمت را با توسل به این وحدت ویژه تثبیت میکند؛ بنابراین، آنچه «متافیزیک اعم» نامیده میشود، در حقیقت نه دانشی واحد و جدا از سایر علوم، بلکه به مثابه دانشی مرتبه دوم و مقوم نظام علوم، تنها در ضمن کثرت علوم تحقق خواهد داشت.
Keywords:
Authors
حامد روشنی راد
دانشجوی دکتری فلسفه دانشگاه تهران
مهدی قوام صفری
دانشیار گروه فلسفه دانشگاه تهران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :