کهن الگوی «خورشید» در شعر نظام الدین استرآبادی
Publish place: Journal of Literary Criticism and Rhetoric، Vol: 9، Issue: 4
Publish Year: 1399
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 535
This Paper With 20 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
JR_JLCR-9-4_001
Index date: 16 May 2021
کهن الگوی «خورشید» در شعر نظام الدین استرآبادی abstract
هستی آدمی همراه با کارکردها و منش هایی که از خویش آشکار می کند، از سرچشمه های فراوان و گوناگونی آبشخور می یابد. یکی از این آبشخورهای اساسی و بنیادین که بر هستی آدمی سایه می اندازد، کهن الگوها هستند. کهن الگوها تصاویر یا نمادهای ناخودآگاه جمعی بشرند که ذهنیت، اندیشه و رفتار آدمی را در سیطرە خود دارند و خود را در حیات اجتماعی، فرهنگی و هنری بشر، در قالب های گوناگونی هویدا می سازند. این تصاویر در ناخودآگاه روان آدمی پنهان هستند و سرچشمه زایای اسطوره ها، آیین ها و روایت ها قرارمی گیرند. خورشید از جمله کهن الگوهای مشترک بین اقوام مختلف بشری است که روایت های اسطوره ای گوناگونی را در میان ملل ساخته و پرداخته است. این کهن الگو از جمله اساسی ترین عنصر ذهنیت و اندیشه اسطوره ای ایرانی است که از اعصار دور تا به امروز در دوره های مختلف تاریخی، فرهنگی و اجتماعی، سلطه و بازتاب خود را در اندیشه، ذهنیت و میراث هنری و ادبی فرهنگ ایرانی حفظ کرده است. از میان طبقات اجتماعی و فرهنگی هر جامعه و ملتی، شاعران یکی از مهم ترین طبقاتی هستند که از طریق شعر خویش، انواع و اقسام درون مایه ها و تصاویر کهن الگویی را به ارث می برند و آن ها را به سپهر اندیشه و فرهنگ دوران بعد از خود منتقل می کنند. «خورشید» از کهن الگوهای مشترک اقوام بشری است که با درون مایه های گوناگونی در آثار فرهنگی اقوام مختلف آشکار می گردد. از جمله شاعرانی که در افق زبان و ادبیات فارسی به گونه ای برجسته و متمایز از تصاویر و درون مایه های مربوط به کهن الگوی خورشید در شعر خود بهره می برد، «نظام الدین استرآبادی» است. انعکاس این کهن الگو در منظومه فکری نظام الدین استرآبادی، موضوعی است که این پژوهش به آن می پردازد. در این مقاله، دیوان نظام الدین استرآبادی بر اساس نظریه تحلیل کهن الگویی یونگ بررسی شده است و تاثیر کهن الگوی خورشید در منظومه فکری شاعر، توصیف و تحلیل می گردد. بر اساس تحلیل کهن الگویی دیوان نظام، «قدرت، تاجداری، ثروت، زیبایی و حیات» از جمله درون مایه هایی هستند که کاربرد کهن الگوی خورشید را در شعر نظام مکرر می سازد. سلطه این کهن الگو در فضای فکری و هنری این شاعر، در تصویرسازی و توصیفات شعری نظام الدین کارکردی برجسته و متمایز دارد.
کهن الگوی «خورشید» در شعر نظام الدین استرآبادی Keywords:
کهن الگوی «خورشید» در شعر نظام الدین استرآبادی authors
محمدرضا پاشایی
استادیار گروه زبان و ادبیات، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.
هادی دهقانی یزدلی
استادیار گروه زبان و ادبیات، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.
مهدی حمزه پور
مدرس گروه زبان و ادبیات، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :