خنده درمانی در سالمندان؛ مروری بر جنبه های مثبت

سابقه و هدف: سالمندی بخش اجتناب ناپذیر حیات آدمی است که به مرور زمان رخ می دهد. احساس تنهایی و بی ارزشی را می توان از مهمترین عوامل آزاردهنده سالمندان برشمرد که زمینه را برای بروز افسردگی تا مرز خودکشی و حتی دردهای فیزیکی فراهم می کند. با توجه به عوارض شایع درمان های دارویی و نقش پررنگ شادی و نشاط در دور کردن افکار منفی و ناراحتی میتوان خنده درمانی را به عنوان یکی از درمان های غیر دارویی مفید و ارزان برشمرد. این مطالعه با هدف مروری بر بررسی خنده درمانی در سالمندان انجام شده است. روش جستجو: در این مقاله مروری روایتی، ابتدا تعداد ۲۴ مقاله انگلیسی و فارسی مرتبط با موضوع مورد مطالعه در فاصله زمانی سالهایی ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ با جستجوی کلیدواژه های خنده درمانی، سالمندان، درمان غیر دارویی و معادل انگلیسی آن در پایگاههای معتبر database Information Scientific, web of Science ، Scopus , Magiran ، PubMedیافت شد، پس از بررسی اولیه توسط دو محقق در مقالات تمام متن، مرتبط با هدف و حذف مقالات تکراری مقاله حاضر با بررسی عمیق ۱۳ مقاله، تدوین گردید. | یافته ها: خندیدن در وهله اول باعث افزایش جریان خون در ناحیه صورت شده که چهره ای بشاش به فرد می دهد، سپس با تحریک ترشح آندروفین سبب افزایش سطح شادکامی و با کاهش تحریک ترشح هورمون های استرس و همچنین ایجاد تغییرات مثبت در ریتم گردش خون و تنفس سبب آرامش درونی و کاهش دردهای فیزیکی می شود. خندیدن ایمنی فرد را تقویت کرده و با مکانیسم های خاص خود افزایش اثر سلول های T را نیز باعث می شود. همچنین خندیدن می تواند بر کاهش فشار خون، پیشگیری از افسردگی و اضطراب، کاهش ترس و تسهیل برقراری ارتباط سالمندان موثر باشد. در مطالعات تجربی و نیمه تجربی خنده درمانی به شیوه های مختلفی از جمله پخش فیلم های طنز، خواندن کتاب های لطیفه، دست زدن با آهنگ، صحبت در مورد مسائل شادی آور، جملات مثبت تلقینی و ... انجام گرفته است. نتیجه گیری: با توجه به یافته های حاصل از پژوهشها، خندیدن و خنده درمانی باعث ارتقا روابط عمومی و اجتماعی در سالمندان میشود آنها را به سایر افراد نزدیک تر می کند و همچنین باعث بهبود عملکرد دستگاه های بدن به خصوص سیستم ایمنی و قلب و عروق میشود. لذا پیشنهاد می شود تحقیقات بیشتری بر روی درمانهای غیردارویی به خصوص خنده درمانی با محوریت سالمندان انجام شود تا با کمترین هزینه بهترین خدمات را به این قشر آسیب پذیر ارائه داد.

Keywords:

خنده درمانی , سالمندان , درمان غیر دارویی