محدودیت های زنان تولیدکننده صنایع دستی در روستاهای شهرستان ایرانشهر

تولیدات صنایع­دستی می­تواند زمینه مناسبی را برای کسب درآمد بیشتر در نواحی روستایی ایجاد نماید. با توجه به اهمیت تولیدات صنایع­دستی در معیشت خانوارهای روستایی شهرستان ایرانشهر، هدف پژوهش حاضر بررسی محدودیت­های پیش­روی زنان روستایی در تولید صنایع دستی در روستاهای این شهرستان بود. این تحقیق به روش توصیفی و علی – مقایسه ای انجام شده است. برای تحقق اهداف مورد نظر، ضمن مطالعات اسنادی و بازدیدهای اولیه میدانی، طیف گسترده ای از شاخص­ها تعیین گردید. سپس با توجه به شاخص های تحقیق، پرسشنامه­های خانوار جهت جمع آوری اطلاعات لازم در ارتباط با خانوارهای تولیدکننده صنایع دستی تهیه شده است. جامعه آماری تحقیق، شامل تمامی زنان فعال در تولید صنایع دستی ساکن در روستاهای بالای ۵۰ خانوار این شهرستان بود که با توجه به تعداد ۹۰۰۸ خانوار ساکن در این روستاها و استفاده از فرمول کوکران (با سطح خطای ۰۵/۰)، تعداد ۳۷۶ خانوار به عنوان حجم نمونه محاسبه و خانوارهای نمونه به تناسب فراوانی خانوارهای ساکن در روستاهای نمونه با روش نمونه­گیری تصادفی ساده تعیین گردید و پرسشنامه تحقیق با کمک زن یا دختر فعال در تولید صنایع­دستی خانوار نمونه تکمیل شده است. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده­ها، از نرم افزارهای FAHP، GRA و آزمون آماری در نرم افزار SPSS استفاده گردیده است. یافته های پژوهش موید آن است که موانع اقتصادی با میانگین ۲۴/۳ مهم­ترین محدودیت پیش­روی تولیدکنندگان صنایع دستی در روستاهای شهرستان ایرانشهر می­باشد و شدت محدودیت اقتصادی، اجتماعی و نهادی به ترتیب در ۲/۷۴، ۸/۱۲ و ۸/۲۲ درصد از خانوارهای مورد مطالعه در سطح شدید یا بسیار شدید می باشد. همچنین نتایج حاصل از تکنیک GRA نشان داد که روستاهای مورد مطالعه، از نظر شدت محدودیت های پیش­روی زنان در تولید صنایع دستی، دارای وضعیت کاملا متفاوتی می­باشند. با توجه به نتایج تحقیق، تشکیل و تقویت تعاونی و شرکت­های خصوصی با هدف حمایت از تولید و بازاریابی محصولات صنایع­دستی و رفع محدودیت­های پیش­روی زنان در تولید صنایع­دستی پیشنهاد می­گردد.

Keywords:

بلوچستان , چالش های تولید , روستا , زنان , صنایع دستی