تفسیر و ارزیابی نقش مشارکت کاربران در طراحی مکان به منظور دستیابی به حس دلبستگی به مکان

محیط علاوه بر عناصر کالبدی شامل پیامها، معانی و رمزهایی است که مردم بر اساس نقشها، توقعات، انگیزه ها و دیگر عوامل آن را رمزگشایی و درک میکنند و در مورد آن به قضاوت میپردازند به عبارتی میتوان گفت مکان تنها یک امر کالبدی و یک سرپناه برای فعالیتهای انسان نیست، بلکه پدیده ای است که انسان در تعامل خود با آن، بدان معنا بخشیده و به آن دلبسته میشود تا آنجا که گاه حتی خود را با آن بازمی شناسد. اگر از زاویه نیازهای انسان نیز به این مسئله بنگریم، نیاز انسان به تعامل عاطفی با مکانی که در آن زندگی میکند و یا به عبارتی "دلبستگی به مکان"، از جمله مهمترین ابعاد رابطه انسان و مکان است که باید مورد توجه معماران و طراحان قرار گیرد. اما امروزه اکثر فضاهای معماری در کشور، بدون توجه به روحیات کاربران اصلی آنها و تنها با محوریت عملکردی طراحی شدهاند. این امر باعث میشود که کاربران، اغلب هنگام حضور در فضا با آن ارتباط برقرار نکرده و خود را با فضا مانوس نمی پندارند و در خیلی از موارد به علت عدم وجود دلبستگی به مکان درصدد آسیب رسانی، تغییر و تخریب مکان برمیآیند. روش تحقیق این مقاله کیفی، توصیفی و تحلیلی است، به طوری که بررسی موضوع، جمع آوری اطلاعات و مفاهیم مرتبط به بحث حس مکان و حس دلبستگی به مکان با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و اسنادی میباشد. در پژوهش حاضر ابتدا به بررسی مفاهیم حسمکان و دلبستگی به مکان و نظریات صاحبنظران در این زمینه و سپس به بررسی تاثیرات مشارکت داشتن افراد در طراحی یک مکان به عنوان راهکاری جهت ایجاد حس دلبستگی به مکان پرداخته میشود.

Keywords:

مکان , حس مکان , دلبستگی به مکان , مشارکت در فرایند طراحی