بررسی نگرش شهروندان به اثرات خزش شهری (مورد مطالعه: شهر دماوند)

گسترش کالبدی سکونتگاههای شهری در چارچوب مفهوم خزش شهری یکی از عوامل اصلی تغییر چشم انداز جغرافیای شهری در جهان معاصر به شمار میآید؛ این پدیده پیامدها و چالشهای بسیاری برای توسعه پایدار و زیستپذیری نواحی شهری در پی دارد. در اغلب موارد خزش به مفهوم گسترش فیزیکی و رشد کنترل نشده و بیبرنامه سکونتگاههای شهری در قلمرو فضاهای پیراشهری شناخته میشود. هدف این پژوهش، بررسی ادراکات شهروندان از اثرات خزش شهری در دماوند از توابع استان تهران است. در چارچوب روششناسی کمی با رویکرد توصیفی پیمایشی، از ۳۸۴ نفر به عنوان حجم نمونه با استفاده از یک پرسشنامه استاندارد پرسشگری به عمل آمد. آزمون کلموگروف اسمیرنوف برای بررسی وضعیت نرمالیتی داده ها به کار رفت. پس از اطمینان از نرمال بودن دادهها، آزمون تی تکنمونهای برای تجزیه و تحلیل آماری به کار رفت. پایایی هر یک از ابعاد پنجگانه مورد بررسی، با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که از دیدگاه شهروندان اثرات منفی خزش شهری در همه ابعاد بررسی شده بالاتر از از حد متوسط است. در این میان، مهمترین اثرات منفی خزش شهری در دماوند از دیدگاه شهروندان عبارت اند از: "تغییر غیراصولی کاربری زمینهای کشاورزی"، "افزاش آلودگی هوا"، "افزایش هزینههای احیای طبیعت و حفاظت از محیط زیست"، "اختلال در نظم و امنیت اجتماعی و اقتصادی شهر"، " رشد فیزیکی شهر به طور بی برنامه، خودجوش و کنترلنشده". یافتههای پژوهش دربردارنده نتایج کاربردی برای نهادهای مرتبط با برنامهریزی شهری و منطقهای و همچنین آمایش سرزمین در شهرستان دماوند است.

Keywords:

خزش شهری , رشد کالبدی , دیدگاه شهروندان , اثرات خزش شهری , شهردماوند