«فیلسوف ضد فلسفه» بررسی و نقد آراء «ریچارد رورتی» درباره فلسفه

از نظر رورتی، فلسفه به معنای جستجوی عینیت ابزاری بود که در دوران روشنگری به کمک غربیان آمد تا از نگرش های مذهبی قرون وسطی رهایی یابند؛ و حال که آن مقصود محقق شده است، باید از فلسفه و جزمیت های آن رهایی یافت. رورتی با نقد بنیان گرایی در فلسفه غرب مدعی است که نمی توان نظامی فلسفی بر بنیان های قابل قبول برای همگان بنیاد نهاد، و سپس به استنتاج هنجارهای اخلاقی از آن مبادرت ورزید. فلسفه هیچ کمکی به تفکیک سره از ناسره در عرصه اخلاق و سیاست نمی کند. اعتبار ارزش های اخلاقی و سیاسی در عمل و آنگاه که به تسهیل زندگی انسان ها و همزیستی ایشان مدد رسانند آشکار خواهد شد. تنها کاری که از فلسفه می توان انتظار داشت آن است که شهودات اخلاقی رایج در یک جامعه را به شکلی نظام مند خلاصه کند، به توجیه عملی بپردازد که ما یا موکلانمان تصمیم به انجام آن گرفته ایم، داوری های ما در حوزه های مختلف معرفت را با هم سازش دهد، و در نهایت آنکه پیامد تلفیق اندیشه های مختلف را پیش بینی کند. اما این پرسش مطرح می شود که آیا رورتی با کنار گذاردن فلسفه از امر توضیح و تبیین ارزش های اخلاقی و سیاسی، ما را از ابزار تحلیلی ارزشمندی برای تشخیص کاستی ها و نابرابری های موجود در عملکرد یک جامعه محروم نساخته است؟

Keywords:

ریچارد رورتی , فلسفه , ضدبنیان گرایی , پست مدرنیسم , نظریه معرفتی بازنمایی