تحلیلی بر کیفیت مکان در سکونتگاه های روستایی شهرستان ممسنی (مطالعه موردی: بخش دشمن زیاری)

در ادبیات توسعه و رویکردهای وابسته به آن مبحث کیفیت زندگی و تلاش در جهت ارتقاء این شاخص در سطوح جوامع شهری و روستایی از اهمیت بسزایی برخوردار است. چه بسا که بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی، خدماتی و زیست محیطی سکونتگاه­های انسانی در قالب افزایش کیفیت زندگی در این­گونه نواحی؛ نقش تعیین کننده­ای در پیشرفت و تعالی جامعه دارد. در این بین توجه به کیفیت «مکان» به­ویژه در نقاط روستایی که برپایی و روند گسترش آن­ها پیوندی مستحکم با طبیعت دارد، از توجه و اهمیت شایانی در برنامه­ریزی­ها برخوردار می­باشد. پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از ابزار سنجش به مطالعه، شناخت و تحلیل کیفیت مکان در سکونتگاه­های روستایی بخش دشمن زیاری از توابع شهرستان ممسنی بپردازد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با انجام مطالعات وسیع میدانی با تاکید بر پرسشنامه است. جامعه مورد مطالعه شامل ۲۱ روستای بالای ۲۰ نفر جمعیت با موقعیت­های طبیعی دشتی، کوهستانی و کوهپایه­ای می­باشد. از بین ۱۰۵۵۹ نفر جامعه آماری ساکنین روستاها تعداد ۲۲۰ نفر سرپرستان خانوار به عنوان حجم نمونه پرسشگری انتخاب شدند. اطلاعات جمع­آوری شده با استفاده از نرم­افزار SPSS مورد پردازش قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می­دهد که بین روستاهای کوهپایه­ای، کوهستانی و دشتی از لحاظ مولفه­های کیفیت مکانی برای زندگی روستانشینان تفاوت معناداری وجود دارد. به طوری­که روستاهای کوهپایه­ای با میانگین ۴۶/۴۰ در رتبه اول و روستاهای دشتی و کوهستانی به ترتیب با ۲۹/۱۷ و ۲۳/۱۵ درصد در مراتب بعدی قرار گرفته­اند.

Keywords:

کیفیت زندگی , کیفیت مکان , سکونتگاه روستایی , موقعیت طبیعی , ممسنی