نقش فضاهای شهری در ارتقای کیفیت زندگی (مطالعه موردی شهر ملایر)

رشد سریع شهرنشینی در دهه های اخیر و بی توجهی به ابعاد کیفی زندگی انسان، پیامدهای نامطلوبی بر سطح سلامت فردی و اجتماعی جامعه و زندگی شهری گذاشته است.‎ ‎به‎ ‎طور‎ ‎کلی،‎ ‎کیفیت‎ ‎زندگی، علاوه‎ ‎بر‎ ‎مسائل‎ ‎اقتصادی،‎ ‎نگرانی‎ ‎های‎ ‎اجتماعی‎ ‎و‎ ‎محیط‎ ‎زیست‎ ‎را‎ ‎نیز‎ ‎مدنظر‎ ‎قرار‎ ‎می دهد. برنامه ریزی ها باید همسو با بهبود کیفیت زندگی باشند. از طرفی، بهبود کیفیت زندگی می تواند زمینه های دیگر توسعه مانند توسعه اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و خدماتی را به همراه داشته باشد. در همین راستا هدف این پژوهش بررسی نقش فضاهای شهری ملایر در ارتقای کیفیت زندگی شهروندان بوده است، که متغیرهایی از قبیل کیفیت تسهیلات شهری، کیفیت محیط اجتماعی ، کیفیت اقتصادی و کیفیت محیط ، امنیت و احساس آرامش و... ،  مورد بررسی قرار گرفت. روش مورد استفاده در این پژوهش، ترکیبی از روش های تحلیلی و موردی زمینه ای است. نوع تحقیق کاربردی توسعه ای و پهنه مطالعاتی آن شهر ملایر با ۵۲۶۹۷ خانوار  و مساحت ۲۴۰۰ هکتار بوده است. برای سنجش و ارزیابی کیفیت زندگی از مدل های کمی و نرم افزارهای آماری از قبیل: شاخص های توسعه یافتگی ، امتیاز استاندارد شده، ضریب همبستگی، آزمون t، رگرسیون چندگانه، تحلیل واریانس، ضریب تغییرات و تحلیل عاملی با انتخاب۶۰ متغیر در قالب شاخص های اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی استفاده شده است. که با استفاده از فرمول کوکران، ۳۸۴ نمونه تصادفی در نقاط مختلف شهر، انتخاب شده، تجزیه و تحلیل بر مبنای آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار  SPSS  صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد شاخص اقتصادی کیفیت زندگی با ۵۸ درصد وضعیت نامناسب تری نسبت به شاخص های اجتماعی و فرهنگی و کالبدی دارند، شاخص های اجتماعی، فرهنگی نیز با ۴۲ درصد در وضعیت متوسطی قرار گرفته اند نتایج همچنین نشان می دهد که در شهر ملایر، مولفه های کیفیت محیط اقتصادی، کیفیت محیط کارکردی، کیفیت حمل و نقل و کیفیت اجتماعی در وضعیت نامناسبی قرار دارند.‎ ‎‎ ‎با‎ ‎بهبود‎ ‎وضعیت‎ اقتصادی اجتماعی‎، فرهنگی ‎و دسترسی نسبی به‎ ‎خدمات‎ شهری  ‎می توان‎ ‎به‎ ‎ارتقاء‎ ‎سطح‎ ‎کیفیت‎ ‎زندگی‎ ‎در شهر ملایر‎ ‎کمک کرد‎. 

Keywords:

urban spaces , urban life quality , Malayer City , فضاهای شهری , کیفیت زندگی شهری , شهر ملایر