بررسی جرم شناختی ((پیشگیری از جرم)) در نظام حقوقی ایران با تاکید بر قانون اساسی وقانون پیشگیری از جرم مصوب ۱۳۹۴

پیشگیری دارای دو مفهوم موسع و مضیق است؛ پیشگیری در مفهوم موسع شامل تمام اقدامات کیفری و غیر کیفری است که برای مقابله با پدیده بزهکاری مورد استفاده قرار می گیرد و پیشگیری در معنای مضیق آن تنها شامل اقداماتی است که جنبه کنشی و غیر کیفری دارند. در یک تقسیم بندی، پیشگیری را به دو نوع پیشگیری تقسیم کرده اند : پیشگیری اجتماعی و پیشگیری وضعی. که این دو نوع پیشگیری در مفهوم مضیق پیشگیری قرار می گیرند، برخلاف پیشگیری کیفری که در مفهوم موسع و عام پیشگیری می باشد. انواع پیشگیری چه در مفهوم موسع و چه در مفهوم مضیق آن، در نظام حقوقی ایران مورد توجه قانون گذار قرار گرفته است. ازجمله قوانینی که می توان به آنها اشاره نمود، قانون اساسی و قانون پیشگیری از وقوع جرم است که قانون گذار توجه خاصی به انواع پیشگیری اعم از اجتماعی، وضعی، کیفری داشته و مصادیقی از انواع پیشگیری را مورد شناسایی قرار داده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و نیز با بهره گیری از منابع کتابخانه ای به بررسی جرم شناختی انواع پیشگیری از جرم در اصول قانون اساسی و قانون پیشگیری از جرم پرداخته و یافته های پژوهش حاضر حاکی از آن است که علی رغم این که هم در قانون اساسی و هم در قانون پیشگیری از جرم ، تعریف مبهمی که از پیشگیری از جرم در قوانین مزبور آمده، قانون گذار در کنار پیشگیری وضعی و کیفری به پیشگیری از نوع اجتماعی هم توجه کرده است.

Keywords:

پیشگیری در مفهوم موسع , پیشگیری اجتماعی , قانون اساسی , قانون پیشگیری از وقوع جرم