اندازه گیری کارایی شرکت های توزیع برق ایران: رهیافت ترکیبی بازی چانه زنی و تحلیل پوششی داده ها

تاکنون مدل های متنوعی برای اندازه گیری عملکرد موسسات اقتصادی توسط محققین ارائه شده است، هدف این تحقیق ارائه رویکرد جدیدی برای ارزیابی و اندازه گیری کارایی شرکت های توزیع برق کشور است. این رویکرد به صورت ترکیب تحلیل پوششی داده ها و تئوری بازی ارائه شده است تا واحدهای تصمیم گیرنده را با مقیاس وسیعی از اقدامات ارزیابی کند. در مطالعات موردی، مدل های کلاسیک تحلیل پوششی داده ها، اغلب بسیاری از واحد های تصمیم گیرنده را بیش از حد به عنوان واحدهای کارآمد تشخیص می دهند، برای رفع این مشکل و کاهش تعداد متغیرها، بازی چانه زنی به عنوان یک مدل بازی همکارانه با مدل تحلیل پوششی داده های معمولی ترکیب شده است. نتایج کارایی استاندارد حاکی است که از ۳۹ شرکت مورد مطالعه ۲۷ شرکت از کارایی ۱۰۰درصد برخودار هستند،  برخلاف روش کلاسیک DEA، که تعداد زیادی از شرکت کارا می باشند، در روش ترکیبی امتیازات بهینه شرکت ها از یکدیگر متمایز می شوند و رتبه های مختلفی را کسب می کنند. نتایج تحقیق حاکی است که عملکرد کارایی استاندارد شرکت ها با افزایش ستانده به طور متوسط به میزان ۲/۷ درصد و کاهش نهاده ها به طور متوسط به میزان ۸/۶ درصد ارتقا یافته است. هم چنین نتایج حاصل از ترکیب بازی چانه زنی و تحلیل پوششی داده ها نشان می دهد  شرکت های توزیع شهرستان تبریز، فارس، استان تهران، خراسان رضوی وکهکیلویه و بویر احمد به ترتیب پنج رتبه اول را داشته و آذربایجان غربی، گیلان و همدان کم ترین رتبه را دارند.  

Keywords:

Efficiency , Bargaining game , Data envelopment analysis , cross- Efficiency , کارایی , بازی چانه زنی , تحلیل پوششی داده ها , کارایی متقاطع