تخصیص بهینه کاربری های اراضی شهرستان مبارکه با استفاده از روش MOLA

طرح مسئله: آمایش سرزمین، ارزیابی سامان مند توان محیط زیست برای کاربری های مختلف است که هدف آن، انتخاب و اتخاذ بهترین کاربری ممکن باتوجه به شرایط اقتصادی-اجتماعی می باشد. رویکردها به برنامه ریزی فضایی همگام با پیچیده تر شدن جوامع دگرگون می شوند. واقعیت این است که در ارزیابی توان کاربری های مختلف باتوجه به تضاد بین آن ها مسائل مرتبط با برنامه ریزی فضایی از سرشتی متفاوت برخوردار هستند.هدف: هدف از این پژوهش تخصیص کاربری های کشاورزی، شهری و صنعتی در شهرستان مبارکه با در نظر گرفتن تداخل حاصل از سایر کاربری ها برای چیدمان بهینه کاربری ها می باشد.روش: به منظور استانداردسازی و تعیین وزن معیارها و زیرمعیارهای اکولوژیک، فیزیکی و اقتصادی-اجتماعی مشخص شده برای هر کاربری از مدل AHP استفاده گردید و پس از ارزیابی توان منطقه برای کاربری های مدنظر که با استفاده از روش WLC به دست آمد به تلفیق تمام کاربری ها با استفاده از روش MOLA پرداخته شد. در آخرین مرحله بهترین مناطق برای هر کاربری با روش TOPSIS تشخیص داده شد.نتایج: نتایج این پژوهش نشان می دهد که تمام مناطق پیشنهادی پس از تلفیق کاربری ها، شامل آن دسته از پیکسل هایی می باشند که مطلوبیت آن ها در نقشه های ترکیب خطی وزن دار در کاربری کشاورزی از ۹۸/۰، در کاربری صنعتی از ۸۶/۰ و در کاربری شهری از ۹/۰ بیشتر بوده است. همچنین با توسعه حدودا ۱ درصد هر کاربری براساس مساحت شهرستان مبارکه، هر کاربری توان لازم برای توسعه حدودا ۱۱۰۰ هکتاری را در آینده دارد.نوآوری: باتوجه به سابقه پژوهش های مرتبط با برنامه ریزی کاربری اراضی در شهرستان مبارکه به نظر می رسد این پژوهش یکی از پژوهش های پیشگام در تخصیص بهینه اراضی برای از بین بردن تعارضات حاصل از کاربری های مختلف در شهرستان مبارکه می باشد.

Keywords:

ارزیابی توان سرزمین , تخصیص چند هدفه اراضی , ترکیب خطی وزن دار , شهرستان مبارکه