پهنه بندی شوری خاک و ارزیابی ریسک شوری در منطقه میانکنگی (سیستان) با استفاده از روش های زمین آماری

شوری خاک یکی از خصوصیات بسیار مهم خاک است که تاثیر زیادی بر بسیاری از فرآیندها از جمله رشد گیاهان میگذارد. هدف از این مطالعه برآورد و پهنه بندی شوری خاک و ارزیابی ریسک شوری در منطقه میانکنگی واقع در دشت سیستان میباشد. نمونههای خاک شامل ۱۲۲ نمونه که به صورت نامنظم پراکنده بودند، برای ارزیابی شوری خاک تهیه شدند. در این پژوهش از دو روش زمین آماری کریجینگ معمولی (Ordinary Kriging) و کریجینگ شاخص (KrigingIndicator ) برای تهیه نقشه­های شوری خاک در منطقه مورد مطالعه استفاده گردید. به منظور ارزیابی خطر شوری خاک در منطقه، روش کریجینگ شاخص به کار گرفته شد. برای مقایسه روشها از تکنیک ارزیابی متقابل (Cross-validation) و معیارهای ارزیابی مجذور میانگین مربعات خطا (RMSE) و میانگین انحراف خطا (MBE) استفاده شد. نتایج نشان داد که هر دو روش زمین آماری از دقت مشابهی در تخمین شوری خاک برخوردارند. به منظور محاسبه احتمال شرطی، حد آستانه، دو، چهار و هشت دسی زیمنس بر متر انتخاب شد. با در نظر گرفتن حد آستانه دو دسی زیمنس بر متر دیده شد که تقریبا کل منطقه با احتمال ۵/۰ تا ۱، دارای شوری مساوی و یا بیشتر از حد آستانه مزبور است. به طور کلی نتایج حاکی از حد متوسط شوری در منطقه مورد مطالعه است. در نهایت نتایج این مطالعه نشان داد که روش کریجینگ شاخص بر خلاف روش کریجینگ معمولی قادر است علاوه بر نقشه تخمین، نقشههای احتمالاتی شوری خاک را با توجه به حد آستانه مورد نظر تولید کند. این نقشهها در فرآیندهای تصمیم گیری مثلا تعیین اراضی با قابلیت کشاورزی بسیار مفید می­باشند.

Keywords:

شوری خاک , میان یابی , نقشه ریسک , کریجینگ معمولی , کریجینگ شاخص , میانکنگی